زمان مطالعه :20 دقیقه
چکیده این مطلب : ممکن است برخی از روزها احساس خستگی بیشتری کنید، اما اگر دائماً به دنبال یک فنجان قهوه یا چای هستید و همیشه آرزو میکنید که کاش در تختتان بودید، زمان آن رسیده که عادتهایتان را بررسی کنید و آنهایی که باعث کم شدن انرژیِ شما میشوند، را تغییر دهید. اگر اخیراً خسته و بیحال شدهاید و شدت آن آنقدر زیاد است که کارهای روزمره خود را نمیتوانید انجام دهید، بهتر است ابتدا به پزشک مراجعه کنید. برخی از بیماریها و مشکلات جسمی میتواند موجب افزایش خستگی شوند. اما اگر مشکل جسمی ندارید ولی در طول روز احساس خستگی می کنید، انجام برخی از تغییرات کوچک می تواند میزان خستگی شما را کمتر کند.
20 روش کاهش خستگی روزانه!
آیا در طول روز انرژی کافی برای انجام کارهای روزمره خود را ندارید؟
آیا برای انرژی گرفتن، نیاز به مصرف کافئین دارید؟
ممکن است برخی از روزها احساس خستگی بیشتری کنید، اما اگر دائماً به دنبال یک فنجان قهوه یا چای هستید و همیشه آرزو میکنید که کاش در تختتان بودید، زمان آن رسیده که عادتهایتان را بررسی کنید و آنهایی که باعث کم شدن انرژیِ شما میشوند، را تغییر دهید
اگر اخیراً خسته و بیحال شدهاید و شدت آن آنقدر زیاد است که کارهای روزمره خود را نمیتوانید انجام دهید، بهتر است ابتدا به پزشک مراجعه کنید. برخی از بیماریها و مشکلات جسمی میتواند موجب افزایش خستگی شوند. اما اگر مشکل جسمی ندارید ولی در طول روز احساس خستگی می کنید، انجام برخی از تغییرات کوچک می تواند میزان خستگی شما را کمتر کند.
اگر به دنبال تغییر رفتار و عادتهای خود هستید، "دوره عادتهای اتمی" اثر "جیمز کلیر" (کلیک کنید)، که در سایت رویالمایند در اختیار شما قرار داده شده است، را از دست ندهید. در این دورهی شگفتانگیز راههای سادهای به شما آموزش داده خواهند شد، تا روتین روزانهتان را تغییر داده و به موفقیت بیشتری دست پیدا کنید.
در نتیجه فعالیت و به كارگیری زیاد عضلات به وجود میآید. در این نوع خستگی دیاكسیدكربن و اسیدلاكتیك خون افزایش مییابد كه در نهایت سبب تحلیل نیرو و انرژی میشود. ولی در عوض رخوت لذتبخشی را به دنبال دارد. معمولاً بعد از یك راهپیمایی طولانی دچار این خستگی میشوید. از بین بردن آن به طرز ساده و سریعی صورت میگیرد. كافی است با استراحتی كه به بدنتان می دهید انرژی دوباره را به ماهیچههایتان برگردانید امروزه خستگی پیش از آن كه نتیجه پركاری و فعالیت زیاد باشد، به كم كاری بدن مربوط می شود. افزایش فعالیت بدنی كمك میكند تا انرژی راكد به جریان بیفتد و همین امر به مقدار زیادی از بروز خستگی جلوگیری میكند.
این نوع خستگی نتیجه اختلال بدنی است كه این اختلال میتواند یك بیماری ساده، نظیر سرماخوردگی و یا ناراحتی جدیتری باشد. البته نشانههای دیگری هم وجود دارند كه دال بر علل واقعی خستگیاند ولی شخصی كه مدتی مدید و طولانی احساس ضعف و خستگی كند، حتماً بایستی معاینه دقیق و كامل بدنی شود.
مشكلات و تضادهای عاطفی، مخصوصاً اضطراب و افسردگی در اكثر موارد ، سادهترین علل خستگی مداومند. این نوع خستگی میتواند یك مكانیسم دفاعی برای روبهرو نشدن و مقابله نكردن با یكی از موارد افسردگی، و یا سرپوشی بر تضادهای عاطفی باشد. فیالمثل اگر شما به شغلتان علاقهای نداشته باشید و یا از ازدواجی كه كردهاید راضی نباشید، معمولاً احساس خستگی میكنید. به عبارت دیگر چنانچه احساسات ناخوشایند به طرز روشن و بارزی بیان نشوند، اغلب به صورت نشانههای بدنی كه خستگی یكی از عادیترین آنهاست، بروز میكند.
خستگی، بیحالی، بیحوصلگی و… چند بار شما این موارد را تجربه کرده اید و از دست آنها خسته شدید؟ چند بار جلوی موفقیت شما را گرفتهاند و باعث تنبلی و اهمالکاری شما شده است؟ چند بار اتفاقات ناگواری را برایتان رقم زدهاند؟ چند بار… شمایی که در این مقاله قرار دارید، احتمالاً پاسختان به این سؤالات مثبت است و هر طور که شده دنبال راهی هستید که بتوانید به خوبی از آنها فرار کنید و با رفع خستگی خود، راهی برای درمان تنبلی بیابید. ما هم در این مقاله قرار است دقیقاً همین کار را انجام دهیم و به شما تکنیکهای فوقالعادهای برای رفع خستگی بگوییم.
خواب نیز به اندازهی تغذیه و ورزش برای سلامتیتان مهم است. زمان خواب خود را صرف فعالیتهای دیگر نکنید. شایعترین علت خستگی، خواب شبانهی کمتر از هفت ساعت است. کمبود خواب علاوه بر ایجاد احساس خستگی باعث افزایش خطر تصادفات جدّی و همچنین مشکلات سلامتی زیر میشود:
تضعیف سیستم ایمنی
افسردگی
دیابت
مشکلات قلبی
اختلال در تفکّر، حافظه و خلق و خو
افزایش وزن
یکی دیگر از عوامل کسالت که اغلب نادیده گرفته میشود، دکمهی snooze (خاموش کننده صدای زنگ) است. اینکه پنج دقیقه بیشتر بخوابید خیلی وسوسهانگیز است، اما وقتی برای این کارها نیست. بهتر است با صدای زنگ ساعت فوراً بیدار شوید. از سوی دیگر، برخی مطالعات نشان دادهاند که خواب بیش از نه ساعت در شب باعث افزایش خطر ابتلا به دیابت، سردرد و چاقی میشود. سعی کنید حد نرمال را حفظ کنید؛ برای بیشتر بزرگسالان هفت تا نه ساعت خواب در شب بهترین میزان خواب است.
پیشنهاد ما برای شما: "چارلی مورلی" در "دوره رؤیای شفاف" (کلیک کنید)، به شما کمک می کند ارتباط معنوی خود را با هوش الهی تقویت کنید. از طریق رویابینی شفاف در خواب به ابزار مهمی دست پیدا خواهید کرد که می توانید با آگاهی جمعی، خدا یا هوش برتر ارتباط قدرتمندی برقرار کنید. همچنین در این دوره یاد خواهید گرفت که چگونه از رویابینی شفاف استفاده کنید و به بخشهایی از ضمیر ناخودآگاهتان که معمولاً برای شما پنهان هستند، دسترسی پیدا کنید.
اگر صبحانهی شما یک کلوچه، دونات، کاسهی غلات قندی است، یا حتی بدتر، اصلاً چیزی نیست، احتمالاً تنها چند ساعت بعد از آغاز روز، اثرات آن را احساس خواهید کرد. مصرف بیش از حد کربوهیدرات منجر به افزایش شدید قندخون و سپس افت ناگهانی آن میشود و این باعث میشود شما به فکر چرت زدن بیفتید.
اگر وقت دارید، برای صبحانه تخم مرغ بپزید. اگر نه، کره بادام زمینی را روی یک تکه نان تست گندم کامل بمالید، از یک کاسه ماست همراه با میوه لذت ببرید، یا یک اسموتی غنی از پروتئین مصرف کنید. بعد از ظهر، به جای آب نبات، یک سیب تکه تکه شده و یک تکه کوچک پنیر بخورید. در هر وعدهی غذایی از پروتئین استفاده کنید و از میان وعدههایی استفاده کنید که میزان کربوهیدرات و پروتئین متعادلی دارد. پروتئین از نوسانات شدید قندخون جلوگیری کرده و شما را هوشیارتر میکند.
کافئین، به شکل قهوه، چای، نوشابه، نوشیدنیهای انرژی زا یا حتی شکلات، میتواند با بیدار نگه داشتن شما برای مدت طولانیتر، باعث کوتاه شدن مراحل ترمیم کنندهی خواب، و کاهش هوشیاری شما در روز شود. تلاش کنید مصرف کافئین خود را کنترل کنید. مصرف بیش از ۴۰۰ میلی گرم (حدود چهار یا پنج فنجان قهوه) کافئین در طول روز توصیه نمیشود.
درضمن از آنجایی که مدت اثر کافئین از دو تا دوازده ساعت متغیر است، سعی کنید شش ساعت قبل از خواب مصرف کافئین را متوقف کنید. الکل نیز میتواند در روند خواب اختلال ایجاد کرده، طول مدت خواب و همچنین توانایی به خواب رفتن و در خواب ماندن را دچار مشکل کند. محققان دریافتهاند که حتی مصرف الکل شش ساعت قبل از خواب نیز میتواند بیداری را در نیمه دوم خواب افزایش دهد. نوشیدن بیش از حد الکل همچنین میتواند منجر به خماری و آغاز روز به شکلی پرخاشگرانه و خوابآلود شود.
ممکن است باور کردنش سخت باشد؛ اما گاهی خستگی میتواند نشانه التماس بدنتان برای انجام فعالیت بیشتر باشد! ورزش کردن متابولیسم بدن را افزایش میدهد، خلقوخو را بهبود میبخشد و به شما کمک میکند شبها خواب راحتتری داشته باشید. برای ورزش کردن لازم نیست روزانه چند ساعت باشگاه بروید؛ حتی ۲۰ دقیقه پیادهروی سریع اطراف خانه هم برایتان مفید است.
کم آبی منجر به خستگی و بیحالی می شود، بسیاری از مردم در طول روز آب کافی نمینوشند. سعی کنید یک بطری آب همیشه همراه خود داشته باشید. قبل از هر وعدهی غذایی یک لیوان کامل آب بنوشید. یک کلک سریع دیگر برای سرحال شدن نیز دوش گرفتن است. اگر امکان دوش گرفتن ندارید، شستن دست و صورت با آب سرد هم میتواند شما را سر حال بیاورد.
استرس، احساسات منفی و افسردگی به شدت انرژی را کاهش میدهد. اگر شدت افسردگی و اضطراب شما زیاد است شاید بهتر باشد از یک روانشناس کمک بگیرید . اما برای ناراحتیهای روزمره میتوانید راهکارهای زیر را امتحان کنید:
داوطلب شوید: کمک کردن به دیگران یکی از بهترین راهها برای بهبود خلقوخو و بالا بردن سطح انرژی است.
دفترچه قدردانی: هر شب یک یا دو دقیقه قبل از خواب را به نوشتن اتفاقات خوبی که در آن روز برایتان رخ داده و به خاطر آن سپاسگزار هستید، اختصاص دهید.
ببخشید: خشم و کینه انرژی شما را کم و روحتان را خسته می کند. رها کردن افکار منفی ذهن شما را برای تمرکز بر موضوعات مهیجتر آزاد خواهد کرد.
مدیتیشن کنید: برای اینکه از مزایای مدیتیشن بهره ببرید لازم نیست یک ساعت روی زیرانداز بنشینید. حتی سه دقیقه تنفس منظم هم نوعی مدیتیشن است و میتواند به آرامش ذهنتان کمک کند و باعث شود سرحالتر و هوشیارتر شوید.
معنویت: چه فرد مذهبیای باشید چه نباشید، ارتباط با یک نیروی ماورایی میتواند راه خوبی در جهت کاهش نگرانی و افزایش قدردانی برای داشته هایتان و رها کردن تنش ها و افکار ملالآور باشند.
پیشنهاد ما برای شما: دانشمندان معتقدند که مراقبه بهترین تمرین برای رشد شخصی و افزایش عملکرد خود میباشد. برای اینکه بتوانید خودتان را متحول کنید و پیشرفتهای هیجانی، فکری و حتی معنوی در خود مشاهده کنید، و در عین حال از تمام مزایای مراقبه نیز بهرمند شوید، توصیه ما به شما "دورهی 6 فاز مراقبه" اثر "ویشن لاکیانی" (کلیک کنید)، میباشد که توسط تیم رویالمایند ترجمه و تهیه شده و در اختیار شما قرار داده شده است.
حساسیتهای غذایی به صورت معمول باعث بروز کهیر پوستی، مشکلات گوارشی، سردرد یا آبریزش بینی میشود، البته میتواند خطر بروز خستگی را نیز افزایش دهد. گاهی ممکن است مصرف غذاهایی که به آنها حساسیت دارید موجب کاهش سطح انرژی بدن شود.
استرس، منفینگری و افسردگی سطح انرژی بدن را کاهش میدهند. شواهد نشان میدهد که هورمونهای استرس روی الگوهای خواب و سلامت عمومی بدن تأثیر منفی دارند. اگر همیشه ناراحت و غمگین هستید و در افکار منفی غرق شدهاید، بهتر است با یک متخصص سلامت روان صحبت کنید تا منبع احساسات منفی خود را شناسایی کرده و راههای مقابله با آن را بیاموزید. توصیههای زیر هم میتوانند به شما در کاهش استرس و افسردگی کمک کنند:
فعالیتهای داوطلبانه انجام دهید: کمک به دیگران راهکار خوبی برای بهبود خلق و خو و انرژی و همچنین کاهش سطح استرس به شمار میرود.
قدردان و شکرگزار باشید: برای چیزهایی که دارید سپاسگزار باشید و به جنبههای مثبت زندگیتان فکر کنید. هر شب یک یا دو دقیقه قبل از خواب وقت بگذارید تا اتفاقهای خوبی را که در آن روز رخ دادهاند، یادداشت کنید.
ببخشید: خشم و کینه میتواند انرژی و روحیهی شما را تضعیف کند. در عوض، رها کردن افکار منفی ذهن شما را برای تمرکز روی موضوعات بهتر آزاد میگذارد.
مدیتیشن کنید: برای بهرهمندی از مزایای مدیتیشن لازم نیست یک ساعت وقت به آن اختصاص دهید. حتی صرف چند دقیقه زمان هم میتواند به آرامش ذهن شما کمک کند و احساس هوشیاریتان را افزایش دهد.
ارتباط خود را با خدا تقویت کنید: برقراری ارتباط با قدرتی بالاتر از قدرت انسان راهکار خوبی برای تسکین نگرانیها به شمار میرود. این کار میتواند به شما در رهایی از تنشها و افکار منفیای که باعث خستگی میشوند، کمک کند.
پیشنهاد کتاب: کتاب صوتی "تفکر بهتر، زندگی بهتر" و کتاب الکترونیکی "تفکر بهتر، زندگی بهتر" "اثر جول اوستین" (کلیک کنید)، ابزاری را ارائه میدهد که از طریق آنها میتوانید افکار و باورهای محدودکننده و مخرب را از بین ببرید و با کنترل افکارتان، زندگی خارقالعادهای برای خود و خانوادهتان خلق کنید). باید همیشه به خاطر داشته باشید که، برای خلق زندگی خود نیازمند تغییر باورهای اشتباه و کنترل ذهن هستید.
شاید باورتان نشود اما خیلی از ما می توانیم فقط با تنظیم تنفس خودمان انرژی از دسته خود را برگردانیم و از خستگی دور شویم! اگر دقت کرده باشید خیلی اوقات ما نصفه و نیمه تنفس میکنیم و همین عامل یکی از اصلیترین دلایل خستگی ما میشود. یعنی نه کامل اکسیژن را وارد ریه خود میکنیم و نه کامل آن را پس میدهیم!
اما اگر به درستی ششها و ریههای خود را پر کنیم و کامل نفس بکشیم و بازدم را هم کامل انجام دهیم، حتماً انرژی ما چندین برابر خواهد شد و از خستگی خود راحت میشویم. حتی میتوانید هر ساعت چند دقیقه نفس عمیق بکشید تا مغز و جسمتان بهتر کار کنند.
خمیازه کشیدن یک هنر است که خیلی از افراد فکر میکنند کار بدی است! در صورتی که اصلاً اینطور نیست و اگر بتوانید در زمان درست و به موقع خمیازه بکشید، خستگیتان به صورت کامل دفع خواهد شد! مخصوصاً اگر این خمیازه با کشوقوسهای فراوان همراه باشد و بدنتان هم در وضعیت خوبی قرار بگیرد. البته حواستان باشد که هر جایی مناسب خمیازه کشیدن نیست و باید دقت کنید که چه زمانی این کار را انجام میدهید.
گاهی اوقات هم ما دور و اطراف خودمان را تاریک میکنیم و میگوییم که چرا خسته و بیحالیم؟! این کا دقیقاً مثل این است که یک ظرف چینی را روی زمین بیندازیم و بگوییم چرا شکست! همین قدر واضح و مشخص. طبیعی است که وقتی شما در مکان تاریکی قرار میگیرید و هیچ نوری به شما نمیتابد، مثل گیاه پژمرده و بیحال میشوید و بیانگیزگی در کنار بیحالی و خستگی به سراغ شما میآید. سعی کنید قبل از اینکه بیحال شوید، اطرافتان را روشن نگه دارید و اگر هم حتی دیدید انرژی ندارید، باز هم این کار را انجام دهید و یا چند چراغ روشن کنید و یا اگر روز است در یک مکان روشن قرار بگیرید تا انرژیتان به حالت طبیعی برگردد.
شاید باورتان نشود اما زبان بدن شما بسیار روی میزان انرژی شما تأثیرگذار است! یعنی اگر خمیده، قوز کرده، بیحال و… بنشینید یا راه بروید، مغزتان از این زبان بدن متوجه می شود که شما بیحال و خسته هستید، حتی اگر واقعاً اینطور نباشد! پس سعی کنید همیشه چه هنگام راه رفتن، چه زمان نشستن و یا حتی در زمان راه رفنم، صاف و مقتدر باشید تا ذهنتان هم شما را پر انرژی کند و از بیحالی و خستگی دور باشید.
محققان بر این باورند که 20 دقیقه زمان مناسب چرتزدن است که باعث میشود بعد از بیدار شدن احساس هوشیاری و انرژی داشته باشید. در حالی که خواب عمیقتر و طولانیتر در شب باعث ترمیم کامل بدن و ذهن شما میشود، یک چرتزدن 20 دقیقهای در طول روز انرژی بیشتری برای ادامه کار به شما میدهد.
چند نکته در مورد چگونگی چرتزدن:
- در مکانی خنک و تاریک و بدون حواسپرتی چرت بزنید.
- برای خلاص شدن از نور از ماسک خواب استفاده کنید.
- یک یا دو ساعت بعد از ناهار چرت بزنید.
تمام سؤالات شما در رابطه با دنیای شگفتانگیز خواب در مستر کلاس «دکتر متیو واکر»، دانشمند مغز و اعصاب بریتانیا، پاسخ داده خواهد شد. دکتر متیو خیلی خوب با بسیاری از مزایای خواب برای سلامتی ما آشنا است و نحوه تأثیر خواب بر مغز و بدن را بررسی کرده است.
عطر دارچین تأثیر شگفتانگیز در مغز انسان دارد. فعالیت مغز را تقویت می کند، و با از دست دادن حافظه و تنش عصبی مبارزه میکند ، همین امر باعث میشود سریعتر فکر کنیم. سایر عطرهایی که میتوانند شما را هوشیارتر کنند. روغنهای اساسی لیمو و پرتقال است، اما مراقب باشید: روغنهای اساسی میتوانند باعث تحریک و واکنشهای آلرژیک شوند و باید با احتیاط مصرف شوند.
اغلب وقتی در مکانهای تاریک هستیم دچار خستکی و سرگیجه می شویم. تاریکی بدن ما را به سمت تولید سروتونین کمتری سوق میدهد، یک انتقالدهنده عصبی مهم است که باعث میشود احساس خوابآلودگی کنیم. پردهها را کنار بزنید و اجازه دهید کمی آفتاب وارد شود، یا در فضای بیرون پیادهروی کنید. در هوای تازه تنفس کنید، از پرتوهای خورشید لذت ببرید، احتمالاً احساس شادابی و انرژی بیشتری خواهید داشت.
لازم نیست روزی یک ساعت مدیتیشن کنید! حتی سه دقیقه مدیتیشن در طول روز احساس خستگی شما را به انرژی مثبت تبدیل میکند. از شمردن نفسهای خود هنگام نشستن گرفته تا آرامسازی ذهن. مراقبه یا مدیتیشن فعالیتی است که در آن از تکنیکهای خاصی مانند ذهنآگاهی برای آموزش و تربیت توجه و هشیاری استفاده میشود و ماحصل آن رسیدن به یک حالت ذهنی و عاطفی آرام و پایدار است. برای شروع میتوانید از دورهی پیشرفتهی "دانداپانی" (کلیک کنید)، که در سایت رویالمایند قرار دارد، استفاده کنید. همچنین برای این امر میتوانید از دورهی فوقالعادهی "اسرار مراقبه" (کلیک کنید)، که توسط مجموعهی رویالمایند ترجمه و تهیه شده است، کمک بگیرید.
خنده مزایای سلامتی زیادی دارد و ایجاد انرژی بیشتر و هوشیاری یکی از آنهاست. وقتی میخندیم، در هوای غنی از اکسیژن نفس میکشیم که قلب و ماهیچههای ما را تحریک میکند و سطح اندورفینها را در خون ما افزایش میدهد و در نتیجه، خنده باعث افزایش انرژی واقعی ما میشود بنابراین، دفعه بعد که احساس کردید کم انرژی دارید و نمی توانید به کارهای خانه ادامه دهید، به خود استراحت بدهید و چیز خندهداری تماشا کنید.
خندیدن و فعالیتهای سرگرمکننده و شاد، از بهترین کارهایی هستند که میتوانید برای بهبود انرژی و کاهش احساس خستگی انجام دهید. بنابراین، تمام تلاش خود را بکنید تا برنامههای روزمره خود را تغییر دهید و هر روز، حتی برای مدت زمان کوتاه، به یکی از فعالیتهای مورد علاقهتان بپردازید. حتی چیزهای کوچکی مانند تغییر مدل مو یا تغییر مسیر رفتن به محل کار میتواند هوشیاری شما را افزایش دهد. سایر کارهای جالبی که میتوانید برای درمان بیحالی و خستگی انجام دهید، عبارتند از:
- یک فیلم خندهدار ببینید.
- یک رمان خندهدار بخوانید.
- به آهنگهای مورد علاقهی خود گوش دهید.
- در کلاسی که به آن علاقهمند هستید، ثبت نام کنید.
- یک رستوران جدید را امتحان کنید.
- یک سرگرمی جدید مانند باغبانی یاد بگیرید.
- یک ورزش جدید انجام دهید.
شاید برایتان سؤال باشد که استعداد چه ارتباطی با خستگی و بیحالی دارد؟! بگذارید اینطور بگویم: شما وقتی استعداد خود را کشف نکنید، حتماً در مسیری گام خواهید برداشت که اشتباه است و شما برای آن ساخته نشدهاید؛ پس طبیعی است که بعد از مدتی از این مسیر اشتباه خسته شوید و دیگر برای انجام آن انرژی نداشته باشید. این خستگی حتی میتواند در سایر جنبههای زندگی شما نیز تأثیرگذار باشد و جلوی اتفاقات خوب بسیاری را از شما بگیرد.
دقیقاً مانند پازل! فرض کنید یک تکه از پازل را در جای دیگری قرار دهید؛ آیا به خوبی جا خواهد رفت؟ طبیعتاً خیر. حتی اگر زیاد آن را فشار دهید و بخواهید با زور آن را وارد کنید، ممکن است خراب شود و از بین برود. شما هم همینطور هستید و وقتی در جای درست خود قرار نگیرید بعد از مدتی شکسته خواهید شد و خستگی تان کاملاً طبیعی خواهد بود.
برای اینکه سیستم بدنی شما تحریک شود، دوش آب سرد بگیرید تا به گردش خون سرعت بخشد و هوشیاری شما زیاد شود. ابتدا با یک دوش آب گرم خودتان را آرام کنید و در پنج دقیقه آخر خود را با آب سرد بشویید.
سخن پایانی:
اگر در طول روز احساس خستگی میکنید و حتی کافئین هم نمیتواند به رفع مشکل شما کمک کند، وقت آن فرا رسیده که تغییرات سالمی در سبک زندگی خود ایجاد کنید. افزایش مصرف آب و پروتئین، ورزش کردن، کاهش دریافت کافئین و کنترل احساسات منفی همگی از راهکارهایی هستند که میتوانند به کاهش خستگی و افزایش هوشیاری منجر شوند. گاهی اوقات، احساس خستگی نشانهی ابتلا به یک بیماری یا مشکل سلامت روان است. بنابراین، اگر خوابآلودگی شما بیش از حد زیاد است و قادر به کنترل آن نیستید، با پزشک صحبت کنید تا علت بروز آن مشخص شود.
تجربیات خود را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
کدامیک از عادتهای صحیح گفته شده در این مقاله را انجام میدهید؟
تأثیر کدام عامل در ایجاد انرژی روزانه بیشتر مؤثر بوده است؟
برای ثبت نظرات خود، به پایین صفحه مراجعه فرمایید.
20 روش کاهش خستگی روزانه!
آیا در طول روز انرژی کافی برای انجام کارهای روزمره خود را ندارید؟
آیا برای انرژی گرفتن، نیاز به مصرف کافئین دارید؟
ممکن است برخی از روزها احساس خستگی بیشتری کنید، اما اگر دائماً به دنبال یک فنجان قهوه یا چای هستید و همیشه آرزو میکنید که کاش در تختتان بودید، زمان آن رسیده که عادتهایتان را بررسی کنید و آنهایی که باعث کم شدن انرژیِ شما میشوند، را تغییر دهید
اگر اخیراً خسته و بیحال شدهاید و شدت آن آنقدر زیاد است که کارهای روزمره خود را نمیتوانید انجام دهید، بهتر است ابتدا به پزشک مراجعه کنید. برخی از بیماریها و مشکلات جسمی میتواند موجب افزایش خستگی شوند. اما اگر مشکل جسمی ندارید ولی در طول روز احساس خستگی می کنید، انجام برخی از تغییرات کوچک می تواند میزان خستگی شما را کمتر کند.
اگر به دنبال تغییر رفتار و عادتهای خود هستید، "دوره عادتهای اتمی" اثر "جیمز کلیر" (کلیک کنید)، که در سایت رویالمایند در اختیار شما قرار داده شده است، را از دست ندهید. در این دورهی شگفتانگیز راههای سادهای به شما آموزش داده خواهند شد، تا روتین روزانهتان را تغییر داده و به موفقیت بیشتری دست پیدا کنید.
در نتیجه فعالیت و به كارگیری زیاد عضلات به وجود میآید. در این نوع خستگی دیاكسیدكربن و اسیدلاكتیك خون افزایش مییابد كه در نهایت سبب تحلیل نیرو و انرژی میشود. ولی در عوض رخوت لذتبخشی را به دنبال دارد. معمولاً بعد از یك راهپیمایی طولانی دچار این خستگی میشوید. از بین بردن آن به طرز ساده و سریعی صورت میگیرد. كافی است با استراحتی كه به بدنتان می دهید انرژی دوباره را به ماهیچههایتان برگردانید امروزه خستگی پیش از آن كه نتیجه پركاری و فعالیت زیاد باشد، به كم كاری بدن مربوط می شود. افزایش فعالیت بدنی كمك میكند تا انرژی راكد به جریان بیفتد و همین امر به مقدار زیادی از بروز خستگی جلوگیری میكند.
این نوع خستگی نتیجه اختلال بدنی است كه این اختلال میتواند یك بیماری ساده، نظیر سرماخوردگی و یا ناراحتی جدیتری باشد. البته نشانههای دیگری هم وجود دارند كه دال بر علل واقعی خستگیاند ولی شخصی كه مدتی مدید و طولانی احساس ضعف و خستگی كند، حتماً بایستی معاینه دقیق و كامل بدنی شود.
مشكلات و تضادهای عاطفی، مخصوصاً اضطراب و افسردگی در اكثر موارد ، سادهترین علل خستگی مداومند. این نوع خستگی میتواند یك مكانیسم دفاعی برای روبهرو نشدن و مقابله نكردن با یكی از موارد افسردگی، و یا سرپوشی بر تضادهای عاطفی باشد. فیالمثل اگر شما به شغلتان علاقهای نداشته باشید و یا از ازدواجی كه كردهاید راضی نباشید، معمولاً احساس خستگی میكنید. به عبارت دیگر چنانچه احساسات ناخوشایند به طرز روشن و بارزی بیان نشوند، اغلب به صورت نشانههای بدنی كه خستگی یكی از عادیترین آنهاست، بروز میكند.
خستگی، بیحالی، بیحوصلگی و… چند بار شما این موارد را تجربه کرده اید و از دست آنها خسته شدید؟ چند بار جلوی موفقیت شما را گرفتهاند و باعث تنبلی و اهمالکاری شما شده است؟ چند بار اتفاقات ناگواری را برایتان رقم زدهاند؟ چند بار… شمایی که در این مقاله قرار دارید، احتمالاً پاسختان به این سؤالات مثبت است و هر طور که شده دنبال راهی هستید که بتوانید به خوبی از آنها فرار کنید و با رفع خستگی خود، راهی برای درمان تنبلی بیابید. ما هم در این مقاله قرار است دقیقاً همین کار را انجام دهیم و به شما تکنیکهای فوقالعادهای برای رفع خستگی بگوییم.
خواب نیز به اندازهی تغذیه و ورزش برای سلامتیتان مهم است. زمان خواب خود را صرف فعالیتهای دیگر نکنید. شایعترین علت خستگی، خواب شبانهی کمتر از هفت ساعت است. کمبود خواب علاوه بر ایجاد احساس خستگی باعث افزایش خطر تصادفات جدّی و همچنین مشکلات سلامتی زیر میشود:
تضعیف سیستم ایمنی
افسردگی
دیابت
مشکلات قلبی
اختلال در تفکّر، حافظه و خلق و خو
افزایش وزن
یکی دیگر از عوامل کسالت که اغلب نادیده گرفته میشود، دکمهی snooze (خاموش کننده صدای زنگ) است. اینکه پنج دقیقه بیشتر بخوابید خیلی وسوسهانگیز است، اما وقتی برای این کارها نیست. بهتر است با صدای زنگ ساعت فوراً بیدار شوید. از سوی دیگر، برخی مطالعات نشان دادهاند که خواب بیش از نه ساعت در شب باعث افزایش خطر ابتلا به دیابت، سردرد و چاقی میشود. سعی کنید حد نرمال را حفظ کنید؛ برای بیشتر بزرگسالان هفت تا نه ساعت خواب در شب بهترین میزان خواب است.
پیشنهاد ما برای شما: "چارلی مورلی" در "دوره رؤیای شفاف" (کلیک کنید)، به شما کمک می کند ارتباط معنوی خود را با هوش الهی تقویت کنید. از طریق رویابینی شفاف در خواب به ابزار مهمی دست پیدا خواهید کرد که می توانید با آگاهی جمعی، خدا یا هوش برتر ارتباط قدرتمندی برقرار کنید. همچنین در این دوره یاد خواهید گرفت که چگونه از رویابینی شفاف استفاده کنید و به بخشهایی از ضمیر ناخودآگاهتان که معمولاً برای شما پنهان هستند، دسترسی پیدا کنید.
اگر صبحانهی شما یک کلوچه، دونات، کاسهی غلات قندی است، یا حتی بدتر، اصلاً چیزی نیست، احتمالاً تنها چند ساعت بعد از آغاز روز، اثرات آن را احساس خواهید کرد. مصرف بیش از حد کربوهیدرات منجر به افزایش شدید قندخون و سپس افت ناگهانی آن میشود و این باعث میشود شما به فکر چرت زدن بیفتید.
اگر وقت دارید، برای صبحانه تخم مرغ بپزید. اگر نه، کره بادام زمینی را روی یک تکه نان تست گندم کامل بمالید، از یک کاسه ماست همراه با میوه لذت ببرید، یا یک اسموتی غنی از پروتئین مصرف کنید. بعد از ظهر، به جای آب نبات، یک سیب تکه تکه شده و یک تکه کوچک پنیر بخورید. در هر وعدهی غذایی از پروتئین استفاده کنید و از میان وعدههایی استفاده کنید که میزان کربوهیدرات و پروتئین متعادلی دارد. پروتئین از نوسانات شدید قندخون جلوگیری کرده و شما را هوشیارتر میکند.
کافئین، به شکل قهوه، چای، نوشابه، نوشیدنیهای انرژی زا یا حتی شکلات، میتواند با بیدار نگه داشتن شما برای مدت طولانیتر، باعث کوتاه شدن مراحل ترمیم کنندهی خواب، و کاهش هوشیاری شما در روز شود. تلاش کنید مصرف کافئین خود را کنترل کنید. مصرف بیش از ۴۰۰ میلی گرم (حدود چهار یا پنج فنجان قهوه) کافئین در طول روز توصیه نمیشود.
درضمن از آنجایی که مدت اثر کافئین از دو تا دوازده ساعت متغیر است، سعی کنید شش ساعت قبل از خواب مصرف کافئین را متوقف کنید. الکل نیز میتواند در روند خواب اختلال ایجاد کرده، طول مدت خواب و همچنین توانایی به خواب رفتن و در خواب ماندن را دچار مشکل کند. محققان دریافتهاند که حتی مصرف الکل شش ساعت قبل از خواب نیز میتواند بیداری را در نیمه دوم خواب افزایش دهد. نوشیدن بیش از حد الکل همچنین میتواند منجر به خماری و آغاز روز به شکلی پرخاشگرانه و خوابآلود شود.
ممکن است باور کردنش سخت باشد؛ اما گاهی خستگی میتواند نشانه التماس بدنتان برای انجام فعالیت بیشتر باشد! ورزش کردن متابولیسم بدن را افزایش میدهد، خلقوخو را بهبود میبخشد و به شما کمک میکند شبها خواب راحتتری داشته باشید. برای ورزش کردن لازم نیست روزانه چند ساعت باشگاه بروید؛ حتی ۲۰ دقیقه پیادهروی سریع اطراف خانه هم برایتان مفید است.
کم آبی منجر به خستگی و بیحالی می شود، بسیاری از مردم در طول روز آب کافی نمینوشند. سعی کنید یک بطری آب همیشه همراه خود داشته باشید. قبل از هر وعدهی غذایی یک لیوان کامل آب بنوشید. یک کلک سریع دیگر برای سرحال شدن نیز دوش گرفتن است. اگر امکان دوش گرفتن ندارید، شستن دست و صورت با آب سرد هم میتواند شما را سر حال بیاورد.
استرس، احساسات منفی و افسردگی به شدت انرژی را کاهش میدهد. اگر شدت افسردگی و اضطراب شما زیاد است شاید بهتر باشد از یک روانشناس کمک بگیرید . اما برای ناراحتیهای روزمره میتوانید راهکارهای زیر را امتحان کنید:
داوطلب شوید: کمک کردن به دیگران یکی از بهترین راهها برای بهبود خلقوخو و بالا بردن سطح انرژی است.
دفترچه قدردانی: هر شب یک یا دو دقیقه قبل از خواب را به نوشتن اتفاقات خوبی که در آن روز برایتان رخ داده و به خاطر آن سپاسگزار هستید، اختصاص دهید.
ببخشید: خشم و کینه انرژی شما را کم و روحتان را خسته می کند. رها کردن افکار منفی ذهن شما را برای تمرکز بر موضوعات مهیجتر آزاد خواهد کرد.
مدیتیشن کنید: برای اینکه از مزایای مدیتیشن بهره ببرید لازم نیست یک ساعت روی زیرانداز بنشینید. حتی سه دقیقه تنفس منظم هم نوعی مدیتیشن است و میتواند به آرامش ذهنتان کمک کند و باعث شود سرحالتر و هوشیارتر شوید.
معنویت: چه فرد مذهبیای باشید چه نباشید، ارتباط با یک نیروی ماورایی میتواند راه خوبی در جهت کاهش نگرانی و افزایش قدردانی برای داشته هایتان و رها کردن تنش ها و افکار ملالآور باشند.
پیشنهاد ما برای شما: دانشمندان معتقدند که مراقبه بهترین تمرین برای رشد شخصی و افزایش عملکرد خود میباشد. برای اینکه بتوانید خودتان را متحول کنید و پیشرفتهای هیجانی، فکری و حتی معنوی در خود مشاهده کنید، و در عین حال از تمام مزایای مراقبه نیز بهرمند شوید، توصیه ما به شما "دورهی 6 فاز مراقبه" اثر "ویشن لاکیانی" (کلیک کنید)، میباشد که توسط تیم رویالمایند ترجمه و تهیه شده و در اختیار شما قرار داده شده است.
حساسیتهای غذایی به صورت معمول باعث بروز کهیر پوستی، مشکلات گوارشی، سردرد یا آبریزش بینی میشود، البته میتواند خطر بروز خستگی را نیز افزایش دهد. گاهی ممکن است مصرف غذاهایی که به آنها حساسیت دارید موجب کاهش سطح انرژی بدن شود.
استرس، منفینگری و افسردگی سطح انرژی بدن را کاهش میدهند. شواهد نشان میدهد که هورمونهای استرس روی الگوهای خواب و سلامت عمومی بدن تأثیر منفی دارند. اگر همیشه ناراحت و غمگین هستید و در افکار منفی غرق شدهاید، بهتر است با یک متخصص سلامت روان صحبت کنید تا منبع احساسات منفی خود را شناسایی کرده و راههای مقابله با آن را بیاموزید. توصیههای زیر هم میتوانند به شما در کاهش استرس و افسردگی کمک کنند:
فعالیتهای داوطلبانه انجام دهید: کمک به دیگران راهکار خوبی برای بهبود خلق و خو و انرژی و همچنین کاهش سطح استرس به شمار میرود.
قدردان و شکرگزار باشید: برای چیزهایی که دارید سپاسگزار باشید و به جنبههای مثبت زندگیتان فکر کنید. هر شب یک یا دو دقیقه قبل از خواب وقت بگذارید تا اتفاقهای خوبی را که در آن روز رخ دادهاند، یادداشت کنید.
ببخشید: خشم و کینه میتواند انرژی و روحیهی شما را تضعیف کند. در عوض، رها کردن افکار منفی ذهن شما را برای تمرکز روی موضوعات بهتر آزاد میگذارد.
مدیتیشن کنید: برای بهرهمندی از مزایای مدیتیشن لازم نیست یک ساعت وقت به آن اختصاص دهید. حتی صرف چند دقیقه زمان هم میتواند به آرامش ذهن شما کمک کند و احساس هوشیاریتان را افزایش دهد.
ارتباط خود را با خدا تقویت کنید: برقراری ارتباط با قدرتی بالاتر از قدرت انسان راهکار خوبی برای تسکین نگرانیها به شمار میرود. این کار میتواند به شما در رهایی از تنشها و افکار منفیای که باعث خستگی میشوند، کمک کند.
پیشنهاد کتاب: کتاب صوتی "تفکر بهتر، زندگی بهتر" و کتاب الکترونیکی "تفکر بهتر، زندگی بهتر" "اثر جول اوستین" (کلیک کنید)، ابزاری را ارائه میدهد که از طریق آنها میتوانید افکار و باورهای محدودکننده و مخرب را از بین ببرید و با کنترل افکارتان، زندگی خارقالعادهای برای خود و خانوادهتان خلق کنید). باید همیشه به خاطر داشته باشید که، برای خلق زندگی خود نیازمند تغییر باورهای اشتباه و کنترل ذهن هستید.
شاید باورتان نشود اما خیلی از ما می توانیم فقط با تنظیم تنفس خودمان انرژی از دسته خود را برگردانیم و از خستگی دور شویم! اگر دقت کرده باشید خیلی اوقات ما نصفه و نیمه تنفس میکنیم و همین عامل یکی از اصلیترین دلایل خستگی ما میشود. یعنی نه کامل اکسیژن را وارد ریه خود میکنیم و نه کامل آن را پس میدهیم!
اما اگر به درستی ششها و ریههای خود را پر کنیم و کامل نفس بکشیم و بازدم را هم کامل انجام دهیم، حتماً انرژی ما چندین برابر خواهد شد و از خستگی خود راحت میشویم. حتی میتوانید هر ساعت چند دقیقه نفس عمیق بکشید تا مغز و جسمتان بهتر کار کنند.
خمیازه کشیدن یک هنر است که خیلی از افراد فکر میکنند کار بدی است! در صورتی که اصلاً اینطور نیست و اگر بتوانید در زمان درست و به موقع خمیازه بکشید، خستگیتان به صورت کامل دفع خواهد شد! مخصوصاً اگر این خمیازه با کشوقوسهای فراوان همراه باشد و بدنتان هم در وضعیت خوبی قرار بگیرد. البته حواستان باشد که هر جایی مناسب خمیازه کشیدن نیست و باید دقت کنید که چه زمانی این کار را انجام میدهید.
گاهی اوقات هم ما دور و اطراف خودمان را تاریک میکنیم و میگوییم که چرا خسته و بیحالیم؟! این کا دقیقاً مثل این است که یک ظرف چینی را روی زمین بیندازیم و بگوییم چرا شکست! همین قدر واضح و مشخص. طبیعی است که وقتی شما در مکان تاریکی قرار میگیرید و هیچ نوری به شما نمیتابد، مثل گیاه پژمرده و بیحال میشوید و بیانگیزگی در کنار بیحالی و خستگی به سراغ شما میآید. سعی کنید قبل از اینکه بیحال شوید، اطرافتان را روشن نگه دارید و اگر هم حتی دیدید انرژی ندارید، باز هم این کار را انجام دهید و یا چند چراغ روشن کنید و یا اگر روز است در یک مکان روشن قرار بگیرید تا انرژیتان به حالت طبیعی برگردد.
شاید باورتان نشود اما زبان بدن شما بسیار روی میزان انرژی شما تأثیرگذار است! یعنی اگر خمیده، قوز کرده، بیحال و… بنشینید یا راه بروید، مغزتان از این زبان بدن متوجه می شود که شما بیحال و خسته هستید، حتی اگر واقعاً اینطور نباشد! پس سعی کنید همیشه چه هنگام راه رفتن، چه زمان نشستن و یا حتی در زمان راه رفنم، صاف و مقتدر باشید تا ذهنتان هم شما را پر انرژی کند و از بیحالی و خستگی دور باشید.
محققان بر این باورند که 20 دقیقه زمان مناسب چرتزدن است که باعث میشود بعد از بیدار شدن احساس هوشیاری و انرژی داشته باشید. در حالی که خواب عمیقتر و طولانیتر در شب باعث ترمیم کامل بدن و ذهن شما میشود، یک چرتزدن 20 دقیقهای در طول روز انرژی بیشتری برای ادامه کار به شما میدهد.
چند نکته در مورد چگونگی چرتزدن:
- در مکانی خنک و تاریک و بدون حواسپرتی چرت بزنید.
- برای خلاص شدن از نور از ماسک خواب استفاده کنید.
- یک یا دو ساعت بعد از ناهار چرت بزنید.
تمام سؤالات شما در رابطه با دنیای شگفتانگیز خواب در مستر کلاس «دکتر متیو واکر»، دانشمند مغز و اعصاب بریتانیا، پاسخ داده خواهد شد. دکتر متیو خیلی خوب با بسیاری از مزایای خواب برای سلامتی ما آشنا است و نحوه تأثیر خواب بر مغز و بدن را بررسی کرده است.
عطر دارچین تأثیر شگفتانگیز در مغز انسان دارد. فعالیت مغز را تقویت می کند، و با از دست دادن حافظه و تنش عصبی مبارزه میکند ، همین امر باعث میشود سریعتر فکر کنیم. سایر عطرهایی که میتوانند شما را هوشیارتر کنند. روغنهای اساسی لیمو و پرتقال است، اما مراقب باشید: روغنهای اساسی میتوانند باعث تحریک و واکنشهای آلرژیک شوند و باید با احتیاط مصرف شوند.
اغلب وقتی در مکانهای تاریک هستیم دچار خستکی و سرگیجه می شویم. تاریکی بدن ما را به سمت تولید سروتونین کمتری سوق میدهد، یک انتقالدهنده عصبی مهم است که باعث میشود احساس خوابآلودگی کنیم. پردهها را کنار بزنید و اجازه دهید کمی آفتاب وارد شود، یا در فضای بیرون پیادهروی کنید. در هوای تازه تنفس کنید، از پرتوهای خورشید لذت ببرید، احتمالاً احساس شادابی و انرژی بیشتری خواهید داشت.
لازم نیست روزی یک ساعت مدیتیشن کنید! حتی سه دقیقه مدیتیشن در طول روز احساس خستگی شما را به انرژی مثبت تبدیل میکند. از شمردن نفسهای خود هنگام نشستن گرفته تا آرامسازی ذهن. مراقبه یا مدیتیشن فعالیتی است که در آن از تکنیکهای خاصی مانند ذهنآگاهی برای آموزش و تربیت توجه و هشیاری استفاده میشود و ماحصل آن رسیدن به یک حالت ذهنی و عاطفی آرام و پایدار است. برای شروع میتوانید از دورهی پیشرفتهی "دانداپانی" (کلیک کنید)، که در سایت رویالمایند قرار دارد، استفاده کنید. همچنین برای این امر میتوانید از دورهی فوقالعادهی "اسرار مراقبه" (کلیک کنید)، که توسط مجموعهی رویالمایند ترجمه و تهیه شده است، کمک بگیرید.
خنده مزایای سلامتی زیادی دارد و ایجاد انرژی بیشتر و هوشیاری یکی از آنهاست. وقتی میخندیم، در هوای غنی از اکسیژن نفس میکشیم که قلب و ماهیچههای ما را تحریک میکند و سطح اندورفینها را در خون ما افزایش میدهد و در نتیجه، خنده باعث افزایش انرژی واقعی ما میشود بنابراین، دفعه بعد که احساس کردید کم انرژی دارید و نمی توانید به کارهای خانه ادامه دهید، به خود استراحت بدهید و چیز خندهداری تماشا کنید.
خندیدن و فعالیتهای سرگرمکننده و شاد، از بهترین کارهایی هستند که میتوانید برای بهبود انرژی و کاهش احساس خستگی انجام دهید. بنابراین، تمام تلاش خود را بکنید تا برنامههای روزمره خود را تغییر دهید و هر روز، حتی برای مدت زمان کوتاه، به یکی از فعالیتهای مورد علاقهتان بپردازید. حتی چیزهای کوچکی مانند تغییر مدل مو یا تغییر مسیر رفتن به محل کار میتواند هوشیاری شما را افزایش دهد. سایر کارهای جالبی که میتوانید برای درمان بیحالی و خستگی انجام دهید، عبارتند از:
- یک فیلم خندهدار ببینید.
- یک رمان خندهدار بخوانید.
- به آهنگهای مورد علاقهی خود گوش دهید.
- در کلاسی که به آن علاقهمند هستید، ثبت نام کنید.
- یک رستوران جدید را امتحان کنید.
- یک سرگرمی جدید مانند باغبانی یاد بگیرید.
- یک ورزش جدید انجام دهید.
شاید برایتان سؤال باشد که استعداد چه ارتباطی با خستگی و بیحالی دارد؟! بگذارید اینطور بگویم: شما وقتی استعداد خود را کشف نکنید، حتماً در مسیری گام خواهید برداشت که اشتباه است و شما برای آن ساخته نشدهاید؛ پس طبیعی است که بعد از مدتی از این مسیر اشتباه خسته شوید و دیگر برای انجام آن انرژی نداشته باشید. این خستگی حتی میتواند در سایر جنبههای زندگی شما نیز تأثیرگذار باشد و جلوی اتفاقات خوب بسیاری را از شما بگیرد.
دقیقاً مانند پازل! فرض کنید یک تکه از پازل را در جای دیگری قرار دهید؛ آیا به خوبی جا خواهد رفت؟ طبیعتاً خیر. حتی اگر زیاد آن را فشار دهید و بخواهید با زور آن را وارد کنید، ممکن است خراب شود و از بین برود. شما هم همینطور هستید و وقتی در جای درست خود قرار نگیرید بعد از مدتی شکسته خواهید شد و خستگی تان کاملاً طبیعی خواهد بود.
برای اینکه سیستم بدنی شما تحریک شود، دوش آب سرد بگیرید تا به گردش خون سرعت بخشد و هوشیاری شما زیاد شود. ابتدا با یک دوش آب گرم خودتان را آرام کنید و در پنج دقیقه آخر خود را با آب سرد بشویید.
سخن پایانی:
اگر در طول روز احساس خستگی میکنید و حتی کافئین هم نمیتواند به رفع مشکل شما کمک کند، وقت آن فرا رسیده که تغییرات سالمی در سبک زندگی خود ایجاد کنید. افزایش مصرف آب و پروتئین، ورزش کردن، کاهش دریافت کافئین و کنترل احساسات منفی همگی از راهکارهایی هستند که میتوانند به کاهش خستگی و افزایش هوشیاری منجر شوند. گاهی اوقات، احساس خستگی نشانهی ابتلا به یک بیماری یا مشکل سلامت روان است. بنابراین، اگر خوابآلودگی شما بیش از حد زیاد است و قادر به کنترل آن نیستید، با پزشک صحبت کنید تا علت بروز آن مشخص شود.
تجربیات خود را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
کدامیک از عادتهای صحیح گفته شده در این مقاله را انجام میدهید؟
تأثیر کدام عامل در ایجاد انرژی روزانه بیشتر مؤثر بوده است؟
برای ثبت نظرات خود، به پایین صفحه مراجعه فرمایید.