زمان مطالعه :20 دقیقه
چکیده این مطلب : همه ما برای برقراری ارتباط مؤثر با دیگران باید از مهارت های مختلفی استفاده کنیم. باید بتوانیم ارتباط هایی برقرار کنیم که بر زندگی ما تأثیر مثبت دارند و در رسیدن به موفقیت به ما کمک میکنند. مهارتهای کلامی از جمله مهمترین مهارتهای لازم برای برقراری ارتباط مؤثر با دیگران است. اگر در ذهنتان به این موضوع فکر میکنید؛ ارتباط برقرار کردن حرف زدن میخواهد و حرف زدن هم نیازی به کسب مهارت ندارد! بهتر است در مورد این تصور خود تجدید نظر کنید.
تقویت مهارتهای کلامی!
آیا میدانستید که:
رمز موفقیت در ایجاد ارتباط کلامی مؤثر نهفته است؟
افرادی که ارتباط کلامی را به خوبی بلد هستند، در روابط اجتماعی موفقتر هستند؟
افراد دارای شخصیت کاریزماتیک، به خوبی میدانند که چگونه ارتباط کلامی مؤثر ایجاد کنند؟
«ارتباطی کلامی» (Verbal Communication) یعنی از زبان برای انتقال اطلاعات، افکار و احساسات خود به دیگران استفاده کنید. توانایی صحبت کردن بخشی از مهارت ارتباط کلامی است اما همه مباحث این مهارت را پوشش نمیدهد. این که شما پیامها را چطور به مخاطب انتقال میدهید و چه درکی از پیام آنها دارید بخش مهمی از این مهارت است که بسیاری از افراد نیاز به پرورش آن دارند. در واقع نحوه برقراری ارتباط شما از گفتههایتان اهمیت بیشتری دارد. به همین علت میتوانید برای تقویت ارتباطات خود علاوه بر کلام از ارتباطات غیرکلامی نظیر زبان بدن استفاده کنید.
همه ما برای برقراری ارتباط مؤثر با دیگران باید از مهارت های مختلفی استفاده کنیم. باید بتوانیم ارتباط هایی برقرار کنیم که بر زندگی ما تأثیر مثبت دارند و در رسیدن به موفقیت به ما کمک میکنند. مهارتهای کلامی از جمله مهمترین مهارتهای لازم برای برقراری ارتباط مؤثر با دیگران است. اگر در ذهنتان به این موضوع فکر میکنید؛ ارتباط برقرار کردن حرف زدن میخواهد و حرف زدن هم نیازی به کسب مهارت ندارد! بهتر است در مورد این تصور خود تجدید نظر کنید.
همانطور که گفتیم برای برقراری ارتباط مؤثر به کسب مهارتهای مختلفی نیاز دارید، ارتباطی هم مؤثر محسوب میشود که شما و مخاطبتان به یک درک مشترک برسید و منظور یکدیگر را متوجه شوید. با توجه به اهمیت برقراری ارتباط های مؤثر و موفق در زندگی، ما قصد داریم در این مقاله به بررسی جوانب مختلف مهارت کلامی بپردازیم، پس با ما در ادامه مطلب همراه باشید.
اگر در مورد معنی و مفهوم مهارت کلامی از مردم سؤال بپرسیم؛ اکثر آن ها بیان میکنند به زبان آوردن کلمات و صحبت کردن با دیگران همان مهارتهای کلامی است. در حالی که گفتار فقط یک بخش از مهارتهای کلامی محسوب میشود و نوشتار هم جزء همین مهارت است. مهارتهای کلامی شامل بیان کلمات در گفتار و نوشتار هستند به نحوی که میان دو یا چند نفر ارتباطی مؤثر برقرار شود.
البته لازم به ذکر است مهارتهای کلامی شامل صحبت کردن یک فرد با خودش هم میشوند که در این حالت واگویه یا خودگویی صورت میگیرد. فراموش نکنید برای اینکه بتوانید با گفتار و نوشتار خود بر دیگران تأثیر بگذارید و بر ذهنشان نفوذ کنید باید به جوانب مختلفی توجه داشته باشید و مهارتهای لازم را کسب نمایید. درست است که حرف زدن سادهترین کاری است که میتوانید انجام دهید ولی هر حرفی بر ذهن مخاطبان تأثیر نمیگذارد.
ارتباط کلامی به طور کلی در دو حالت رخ میدهد. حالت اول «شفاهی» است که در ارتباطات حضوری، تماسهای تلفنی، سمینارها و... صورت میگیرد. حالت دوم از نوع «نوشتنی» است که در نامهها، ایمیلها، پیامهای کوتاه و... از آن برای برقراری ارتباط کلامی استفاده میکنیم. در هر دوی این حالتها دو نوع فرم برقراری ارتباط وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
ارتباط رسمی: در این حالت گوینده پیام خود را به شیوهای رسمی و در قالبی رسمی به دیگران انتقال میدهد. به طور مثال صحبت با استاد دانشگاه درباره موضوعی علمی یا نوشتن ایمیلی برای مدیر هر دو در این دسته از انواع ارتباط کلامی قرار دارند.
ارتباط غیررسمی: در این حالت برای انتقال پیام خود هیچ تشریفاتی را رعایت نمیکنید و به صورت کاملاً ساده با طرف مقابل حرف میزنید این نوع از ارتباط کلامی در ارتباط با دوستان و اعضای خانواده متداول است. وقتی در فضای مجازی برای دوست خود پیامی میفرستید یا پشت تلفن با خواهرتان صحبت میکنید معمولا از همین قالب استفاده میکنید.
انواع مهارتهای ارتباطی توانایی ایجاد ارتباطی صحیح میان تفکرات، احساسات، عواطف و ایدهها و همچنین انتقال پیام به شخصی دیگر به نحوی واضح و شفاف است. به طور کلی ۴ نوع مهارت ارتباطی وجود دارند که در ادامه به آنها اشاره کردهایم.
کلامی: این مهارت توانایی ایجاد ارتباط با استفاده از کلمات است و شامل عبارتهایی است که در حین صحبت با دیگران یا هنگام نوشتن به کار میبرید.
غیرکلامی: برخلاف مهارت قبلی این نوع ارتباط بدون استفاده از کلمهها ایجاد میشود. زبان بدن، حالتهای چهره و حرکات دست و پا همگی در این دسته قرار میگیرند.
تصویری: توانایی برقراری ارتباط با تصاویر است. به طور مثال اگر شکلی روی کاغذ یا صفحه کامپیوتر بکشید که منظور شما را به صورت واضح و روشن به دیگران انتقال دهد ارتباطی تصویری ایجاد کردهاید. نوشتن نیز گاهی در این دسته از مهارتهای ارتباطی قرار میگیرد.
نوشتاری: ارتباط نوشتاری شامل نوشتن حروف، کلمات، عبارات و جملهها روی کاغذ یا صفحه کامپیوتر است. این نوع از ارتباط معمولا زمانی شکل میگیرد که ارتباط کلامی امکانپذیر نیست.
به نظر شما موقعیتهایی که میتوانید با گفتار و نوشتار خود بر دیگران تأثیر بگذارید، چند مورد هستند؟ آیا حرف زدن با خودتان نیازی به کسب مهارت کلامی ندارد؟ همانطور که گفتیم؛ ما برای حرف زدن با خود، متقاعد کردن و نفوذ بر ذهن خودمان هم به کسب مهارت کلامی نیاز داریم. با توجه به اینکه همه ما در طول شبانه روز در حال صحبت کردن با خودمان و دیگران هستیم و از طرفی باید صحبت های تأثیرگذار داشته باشیم، کسب مهارت کلامی برای همه مردم ضروری محسوب می شود. انواع مهارتهای کلامی شامل موارد نامبرده در ادامه مطلب هستند:
درون فردی
بین فردی (برقراری ارتباط بین دو نفر از طریق گفتار و نوشتار)
گروهی کوچک
عمومی
با در نظر گرفتن توضیحاتی که در قسمتهای قبلی همین مقاله بیان کردیم، به نظر شما استفاده از مهارتهای کلامی چه فواید و مزایایی به همراه دارند؟ در پاسخ به این سؤال باید بگوییم؛ صحبت کردن، سادهترین راه برقراری ارتباط است بنابراین میتوانید با کسب مهارتهای کلامی، سادهترین راه برقراری ارتباط را به تأثیرگذارترین روش تبدیل کنید.
توجه داشته باشید همه ما به برقراری ارتباط با دیگران نیاز داریم؛ برای دوری از تنهایی و ایجاد مشکلات روحی، برای انجام کارهای گروهی و به طور کلی پیشرفت در زندگی به تعامل و معاشرت با دیگران نیاز داریم. بنابراین ابتدا باید بتوانیم بر ذهن دیگران نفوذ کرده و آنها را متقاعد کنیم که با ما در ارتباط باشند. یکی از بهترین راهکارها برای تحقق این هدف هم استفاده از مهارت کلامی است. با کسب مهارت کلامی میتوانید از طریق گفتار و نوشتار خود بر دیگران تأثیر بگذارید و ارتباطهای مؤثر برقرار کنید. برگرد عقب دوباره بخون!
دانشمندان معتقدند که مراقبه بهترین تمرین برای رشد شخصی و افزایش عملکرد خود میباشد. برای اینکه بتوانید خودتان را متحول کنید و پیشرفتهای هیجانی، فکری و حتی معنوی در خود مشاهده کنید، و در عین حال از تمام مزایای مراقبه نیز بهرمند شوید، توصیه ما به شما "دورهی 6 فاز مراقبه" اثر "ویشن لاکیانی" (کلیک کنید)، میباشد که توسط مجموعهی رویالمایند ترجمه و تهیه شده و در اختیار شما قرار داده شده است.
1) به حالت چهره خود توجه کنید.
داشتن چهرهای مهربان و خندان در برقراری ارتباط مؤثر کلامی به شما کمک میکند. اعتماد در ارتباط کلامی اهمیت زیادی دارد. در صورتی که حالتهایی از ترس، استرس، خستگی و بیحوصلگی در چهره شما وجود داشتهباشد، مخاطب نمیتواند به حرفهای شما اعتماد کند و احتمال پایان یافتن گفتگو زیاد است. علاوه بر این حالتهای چهره شما در متقاعد کردن دیگران بسیار اهمیت دارد. حالت چهره حق به جانب دیگران را از شما دور میکند. یکی از راهکارها برای این که دیگران را متقاعد کنید، این است که حالت چهره با اعتماد به نفسی به خود بگیرید. در بسیاری موارد لازم است حالت چهره مظلومانهای داشته باشید.
2) شنوندهی خوبی باشید.
یکی از بهترین کارها جهت شنونده کردن دیگران این است که خود شما شنوندهی خوبی باشید. در اغلب موارد اگر شما به سخنان مخاطب خود خوب گوش دهید و این احساس را به او القاء کنید که شنوندهی خوبی برای سخنان او هستید و تمامی حواستان به محتوای سخنان او جمع شده، او را خواه ناخواه ملزم کردهاید که همین کار را در قبال سخن گفتن شما انجام دهد. در واقع شنوندهی خوبی بودن بیش از آنکه برای مخاطب شما سود داشته باشد، برای شما سود خواهد داشت.
3) سعی کنید صدای گرمی داشته باشید.
داشتن صدای گرم همراه با حالت چهره مهربان بسیار مهم است. هماهنگی حالت چهره و تن صدا تأثیر زیادی بر مخاطب میگذارد. در صورتی که حالت چهره خاصی به خود بگیرید و صدایتان احساس دیگری را منتقل کند مخاطب دچار تردید و دوگانگی میشود و در این حالت بیاعتمادی به وجود میآید. در واقع احساسات شما بیشتر از این که از حالت چهرهتان مشخص شوند، از صدایتان منتقل میشوند.
4) آهسته حرف زدن.
اگر کمی آهسته صحبت کنید به آسانی میتوانید از طریق صدا اعتماد بیشتری به افراد منتقل کنید. تحقیقات دانشگاه هوستون نشان میدهد هنگامی که پزشکان سرعت صحبت کردنشان را کم کردند به ویژه هنگام گفتن اخبار بد، شنونده آنها را دلسوزتر و مهربانتر میبیند. همچنین صدای گرم پزشکان و پرستاران، قدرت شفابخشی درمان را دو برابر میکند، پس رعایت این نکته بر ارتباط کلامی تأثیر مثبتی دارد.
5) راحت بودن.
میزان راحتی شما در هنگام ارتباط کلامی از طریق زبان بدن، حالت چهره و صدا منعکس شده و هرگونه استرس باعث انتقال بیاعتمادی میشود. زیرا استرس شما این پیام را به مغز شنونده منتقل میکند که مشکلی وجود دارد و حالت دفاعی را در شنونده تحریک میکند. تحقیقات نشان میدهد حتی یک دقیقه تمرین تمدد اعصاب، فعالیت بخشهایی از مغز را که مسئول کنترل زبان، ارتباط، آگاهی اجتماعی، تنظیم حالات و تصمیمگیری هستند را افزایش میدهد. از سوی دیگر یک گفتگوی راحت، صمیمیت و همدلی را افزایش میدهد. استرس باعث میشود زیاد صحبت کنیم و درنتیجه پیامها را به روشنی منتقل نمیکنیم.
پیشنهاد ما برای شما: برای کاهش استرس و اضطراب، دورهی شگفتانگیزِ "جذب کنندهی حرفهای" از "گابریل برن استین" (کلیک کنید)، را از دست ندهید. این مراقبهها به شما کمک میکنند که به قدرت جذبکنندگی حرفهای خودتان وصل شوید؛ فراوانی، شادی و سلامتی را به زندگیتان جذب کرده و زندگی مورد نظر خود را خلق کنید.
6) با خود مهربان باشید.
تعداد افرادی که پیش از سخن گفتن در یک جمع، دستپاچه میشوند کم نیست. این افراد در اغلب موارد در ذهن خود رفتار دیگران را هنگام سخن گفتن مجسم میکنند و به این ترتیب دچار اضطراب و دستپاچگی میشوند که این موضوع قدرت ذهن را نشان می دهد. اگر شما نیز جزو این دسته از افراد هستید، بهتر است بدانید که در اکثر قریب به اتفاق موارد، دیگران شما را با آن سختگیریای که شما نسبت به خودتان دارید، نمینگرند. در واقع، معیارهای شما برای خود شما بسیار سختگیرانه است و دیگران با چنین نگاهی به شما و طرز صحبت شما نگاه نمیکنند.
7) اندیشیدن قبل از صحبت کردن.
معمولاً اگر محیط زیادی ساکت باشد افراد در آن فضا احساس راحتی نمیکنند، اما یادتان باشد که اگر سؤالی مطرح شد برای تلطیف فضا و از بین بردن سکوت به سرعت پاسخ ندهید. قدری صبر کنید و پس از اندیشیدن به سؤال، برای آن پاسخ مناسبی بیابید. اگر تحت فشار هستید و حتماً باید پاسخگو باشید حتما کمی سکوت کنید. این سکوت شما نشان میدهد که قرار است به شنوندگانتان بهترین پاسخ را ارائه دهید و همین امر اعتبار شما را پیش آنها افزایش میدهد.
در مجموع اگر مکثی در حین صحبتها داشتید با اضطراب برای شروع صحبت عجله نکنید. همچنین اگر کسی در مقابل کلام شما سکوت کرد او را مجبور به عجله برای پاسخگویی نکنید و اجازه دهید کمی فکر کند. این رفتار شما برای او بسیار قابل احترام خواهد بود. همچنین این کار بخشی از مهارتهای شنیدن است و شما را فردی حرفهای در ایجاد ارتباط مؤثر نشان میدهد.
8) استفاده از عبارتهای کوتاه.
وقتی کوتاه و واضح صحبت میکنید درک پیام شما برای دیگران سادهتر میشود و به سرعت منظور اصلی شما را درمییابند. قبل از شروع مکالمه از خود بپرسید که در چه قالبی میتوانید منظورتان را سادهتر و کوتاهتر بیان کنید. فرقی نمیکند که در حال صحبت کردن یا نوشتن باشید. در هر دو حالت بهتر است از جملات و کلمات پیچیده دوری کنید و عبارتهای تکراری را حذف کنید. با استفاده از این روش مطمئن میشوید که دیگران منظورتان را درک کردهاند و بازخورد مناسبی میگیرید. این مهارت همچنین برای صحبت با اعضای تیم و همکاران مفید است زیرا پیچیدهترین مطالب را با استفاده از این روش به راحتی توضیح میدهید و هیچ نقطه مبهمی در ذهن آنها باقی نمیگذارید.
9) درک مخاطبان.
برای ایجاد ارتباط کلامی اثربخش، باید مخاطب را درک کنید و خود را جای او بگذارید. همه افراد اطلاعات و دانش مشابهی ندارند. بنابراین طوری منظورتان را بیان کنید که برای همه قابل درک باشد. این مورد مخصوصا در هنگام بیان موضوعات تخصصی اهمیت ویژهای دارد. در نظر داشته باشید که باید علاوه بر میزان دانش افراد به فرهنگ و عقاید آنها نیز بیندیشید تا در میان صحبتها آنها را دلآزرده نکنید. هر کسی ریشههای فرهنگی خاص خودش را دارد و نباید در حین صحبت به این زمینههای فکری چه به عمد و چه به صورت سهوی توهین کنید.
پیش از شروع صحبت از خودتان بپرسید که مخاطب شما چه میخواهد، چه نیازهایی دارد و در چه سطحی از آگاهی قرار دارد. همچنین مطالبی را عنوان میکنید که او به شنیدن آنها علاقهمند است. به طور مثال اگر مخاطب شما شخصی با مدرک دانشگاهی باشد صحبت درباره موضوعات علمی برای او شنیدنی خواهد بود اما برای فردی میانسال که تحصیلات دانشگاهی ندارد و از نوجوانی در بازار کار کرده است این صحبتها حائز اهمیت نخواهد بود و ترجیح میدهد بحث را عوض کند یا به طور کلی مکالمه با شما را ادامه ندهد.
10) کنترل روی لحن و تن صدای خود.
لحن و تن صدا نقش مهمی در شکلگیری ارتباط مؤثر دارد و اگر از آن به درستی استفاده کنید مخاطب را به خود جذب خواهید کرد. به طور مثال لحنی صمیمی همراه با لبخندی شیرین تأثیر مثبتی دارد و در مقابل اگر از لحنی بیاحساس و تن صدایی ثابت استفاده کنید به احتمال زیاد مخاطبان به شنیدن کلام شما کششی نخواهند داشت.
برای تقویت مهارتهای ارتباط خود باید با تن صدای خود بازی کنید و و در زمانهایی که مطلب مهمی را بیان میکنید اصلیترین بخش صحبتهایتان را با تن صدایی متفاوت عنوان کنید. مثلاً اگر با صدایی بلند حرف میزنید مسئله اصلی را قدری آرامتر بگویید و اگر جمله را به آرامی بیان میکنید کلمه اصلی را کمی بلندتر بگویید.
سعی کنید میزان انرژی کلامتان را
با حال و هوای طرف مقابل تنظیم کنید.
مثلاً اگر مخاطب شما ناراحت است و در کل آرام صحبت میکند بهتر است شما هم لحنی با انرژی مشابه داشته باشید. همچنین اگر هیجان زیادی دارد شما هم با او همراه شوید و حرفهایتان را با انرژی بزنید تا احساس بدی پیدا نکند و ارتباطش را با شما ادامه دهد.
11) نشان دادن اصالت خود.
برای پرورش مهارت ارتباط کلامی باید صداقت خود را حفظ کنید. مردم با کسانی که خود واقعیشان هستند بهتر ارتباط برقرار میکنند تا با افراد ظاهرساز. به طور مثال اگر همکارتان از شما سؤالی پرسید که جوابش را نمیدانید بدون احساس شرمندگی این عدم آگاهی را بیان کنید. در این حالت او برای شما احترام بیشتری قائل است تا اینکه با ارائه پاسخی نامربوط، ضعف خود را نشان دهید.
همچنین اگر در طول مکالمه صداقت و واقعیت خودتان را نشان دهید ارتباطی مؤثر شکل میگیرد و طرف مقابل شما را به عنوانی فردی صادق میپذیرد و ارتباطی طولانیمدت تشکیل میدهید. اگر دیگران احساس کنند که صداقت کافی ندارید یا مدام در حال نمایش قابلیتهایتان هستید به احتمال زیاد این رابطه ادامه نمییابد زیرا در این بین آنها احساسات واقعی خود را نسبت به شما پنهان میکنند و ترجیح میدهند که رابطه را ادامه ندهند.
12) صحبت با صدای آرام.
آرام صحبت کردن، باعث میشوند شنونده آنچه را که میگویید درک کند. همچنین آهسته صحبت کردن، احترام شنونده را نسبت به شما بیشتر میکند. شما میتوانید با تمرین، آهسته صحبت کردن را یاد بگیرید زیرا صدای آرام، استرس را در شنونده کاهش داده ولی با بلند و تند صحبت کردن، هیجان، خشم و ترس را تحریک میکنید.
برای اینکه ترس، استرس، اضطراب و آشوبِ درونی را از روتین روزمرهتان کنار بگذارید و بجای آنها وضعیت هیجانیتان را آزادانه انتخاب کنید و احساس خوشبختی، خلاقیت و آرامشتان را به حداکثر برسانید، "دکتر داسون چرچ" در "دورهی مغز عارف" (کلیک کنید)، سادهترین و سریعترین راه برای تحقق این انقلابِ درونی را در اختیار شما قرار میدهد تا آرامش و شادی برایتان مانند نفس کشیدن راحت و آسان شود.
13) داشتنِ لغتنامه.
داشتن یک لغتنامه و مطالعهی آن یعنی آشنا شدن با کلمات گوناگون به همراه مترادف و متضاد آنها. اگر دایرهی واژگان شما وسیعتر باشد، به هنگام صحبت کردن اعتماد به نفس بیشتری خواهید داشت. کلمات، ابزار صحبت کردن هستند و بدیهی است که هر چه ابزار بیشتری در اختیار داشته باشید، محصول بهتری نیز خواهید داشت. بنابراین در اغلب موارد کسانی که دایرهی واژگان وسیعتری دارند، بهتر از دیگران صحبت میکنند و سریعتر میتوانند مخاطب یا مخاطبان خود را قانع سازند.
14) حوصله سر بر نبودن.
هنگام صحبت کردن باید بدانید که از کدام واژگان، کدام لحن و به چه اندازه باید سخن بگویید. این یک امر بدیهی است که به قول معروف روده درازی کردن میتواند باعث سر رفتن حوصلهی مخاطب شود. باید تا میتوانید مختصر و در عین حال مفید صحبت کنید. باید شنونده را پای صحبتهای خود میخکوب کنید و نه آن که کاری کنید شنونده در ذهن خود خواهان پایان یافتنِ سخن گفتن شما باشد برای این کار شما باید بتواند با افزایش تمرکز و قدرت ذهن خود این کار را انجام دهید.
15) صحبت با خود.
از این تیتر تعجب نکنید. صحبت کردن با خود یکی از بهترین راهها جهت رفع نقایص شما هنگام صحبت کردن است. شما میتوانید همزمان هم نقش گوینده را ایفا کنید و هم شنونده؛ برای این کار میتوانید رو به روی آینه بایستید و با خود صحبت کنید. گمان کنید فردِ درونِ آینه فرد دیگری است. او را به عنوان یک انسانِ عینی در نظر بگیرید و با رعایت مهارتهای کلامی با او صحبت کنید. شما میتوانید از این طریق نه تنها به نوع صحبت کردن خود، بلکه به میمیک صورت خود هنگام صحبت نیز دقت کنید و آن را بهبود بخشید.
راهی دیگر که برای این کار وجود دارد، ضبط کردن صدا و گوش دادن به آن است. شما میتوانید صدای خود را ضبط کنید و بارها و بارها سخنان ضبط شدهی خود را گوش دهید تا بتوانید نقاط ضعف آنها را برطرف کنید. پس در نتیجه با خود صحبت کردن یکی از راههای افزایش مهارتهای کلامی میباشد.
16) تمرین کردن مهارتهایتان.
حال که دانستید مهارت ارتباط کلامی چیست وقت آن است که تمرین کنید تا این مهارتها را در خود پرورش دهید و اعتماد به نفس بیشتری برای صحبت با دیگران پیدا کنید. برای تمرین خوب است که هر روز در محیط کار و زندگی و در مواجهه با افراد مختلف از این تکنیکها استفاده کنید.
میتوانید با روبهروی آینه صحبت کردن یا ضبط صدایتان ارتباط کلامی را تمرین کنید و برای سخنرانی، مصاحبه یا ایجاد ارتباط مؤثر با دیگران آماده شوید. وقتی به خودتان نگاه میکنید زبان بدنتان را بهبود میبخشید. به طور مثال تمرین کنید که به شکل مناسبی بنشینید یا حواستان باشد که در طول مکالمه لبخند به لب داشته باشید. هنگام ضبط صدا نیز به لحن و تن صدای خودتان توجه میکنید و مدام نقاط ضعفتان را بهبود میدهید.
اگر به دنبال تغییر رفتار و عادتهای خود هستید، "دوره عادتهای اتمی" اثر "جیمز کلیر" (کلیک کنید)، که در سایت رویالمایند در اختیار شما قرار داده شده است، را از دست ندهید. در این دورهی شگفتانگیز راههای سادهای به شما آموزش داده خواهند شد، تا روتین روزانهتان را تغییر داده و به موفقیت بیشتری دست پیدا کنید.
17) بازخورد گرفتن.
علاوه بر ایستادن در جلوی آینه و ضبط صدا میتوانید از دیگران برای تمرین بهتر ارتباط کلامی کمک بگیرید. مثلاً این امکان را دارید که جلوی خانواده یا دوستان معتمدتان مهارتهای ارتباط را بهبود دهید. این روش هم اعتماد به نفس شما را در صحبت با دیگران بالا میبرد و هم از این طریق از دیگران بازخورد میگیرید.
به طور مثال اگر سخنرانی مهمی دارید حتما یک بار آن را جلوی دوستان یا خانواده اجرا کنید و از آنها بخواهید که ایرادهای کارتان را در نحوه برقراری ارتباط کلامی و غیرکلامی بگویند. این بازخوردها به شما کمک میکنند که روی نقاط ضعف خود کار کنید.
البته بازخورد گرفتن صرفاً به آمادگی برای سخنرانی محدود نمیشود. میتوانید در محیط کار نیز از همکاران معتمد خود درباره نحوه ارائه کارتان نظرخواهی کنید. وقتی آنها متوجه علاقه شما به پرورش این مهارت میشوند در آینده بیشتر به جملاتتان دقت میکنند و بازخوردهای بهتر و تخصصیتری ارائه خواهند داد.
18) احترام به فرهنگ و عقاید دیگران.
به یاد داشته باشید که در هر فرهنگ و اجتماعی متناسب با همان محیط ارتباط کلامی و مخصوصاً غیرکلامی برقرار کنید تا دیگران از این رفتارها سوءبرداشت نکنند و شما را فردی مؤدب بدانند. به طور مثال خیره نگاه کردن به دیگران رفتاری است که از نظر مردم کشور ما زیاد جالب نیست و آن را رفتاری بیپروا میدانند. در حالی که ممکن است در یک جغرافیای دیگر اگر نگاه خیره نداشته باشید رفتارتان را نشانه بیادبی بدانند و از شما دلگیر شوند. این خرده رفتارهای وابسته به فرهنگ و اجتماع مناطق را فقط زمانی میآموزید که برای مدتی با مردم آن مکان زندگی کرده باشید یا درباره این اصول به طور کامل تحقیق کنید.
پیشنهاد ما برای شما: "دورهی سحرخیزی پلاس" اثر "رابین شارما" (کلیک کنید)، فعالیت های کوچک روزانهای به شما میآموزد که از طریق آنها مثل یک نابغه فکر خواهید کرد، مثل یک قهرمان عمل میکنید و مثل یک اسطوره زندگی میکنید. موضوع دوره سحرخیزی پلاس این است: خلق عادات افراد فوق موفق به روش صحیح. در این دوره، روزانه درسها و تمریناتی خواهید داشت که به شما کمک میکنند عاداتی بسازید که باعث شده موفقترین افراد دنیا به جایگاه امروزیشان برسند. این درسها و تمرینات دقیقاً همان آموزههایی است که رابین شارما به مدالآوران اسطورهای المپیک، رهبران برجستهی دنیا و مدیران معروف یاد داده تا به سطوح بالای موفقیت دست پیدا کنند.
19) هوشمندانه سکوت کنید.
هنگامی که اتفاق پرتنشی بین شما با فرد یا افرادی رخ میدهد، سکوت کردن را انتخاب کنید و منتظر باشید تا طرف مقابل حرفهایش را بزند. همیشه اثربخشی کلام آخر از کلام اول بیشتر است زیرا صحبتهایی که پس از شنیدن نقطه نظرات دیگران بیان میکنید حاصل شنیدن افکار آنها و مقایسهاش با تفکرات خودتان است و مسلما به نتایج بهتری خواهید رسید. همچنین این سکوت شما از میزان تنش موجود در فضا میکاهد و نمیگذارد که شرایط از کنترل خارج شود.
20) مطالعه داشته باشید.
مطالعه نقش زیادی در افزایش مهارتهای کلامی دارد. یک فایدهی غیرقابل انکار مطالعه، آشنا شدن با لغات جدید است. هر متن ممکن است لغات جدیدی برای شما به همراه داشته باشد. بنابراین مطالعهی روزنامهها، مجلات، شعر، رمان، کتابهای روانشناسی و …، به روش تندخوانی میتوانند در بهبود مهارتهای کلامی شما نقش زیادی داشته باشند.
اگر با دوست خود همزمان مطالعه داشته باشید و هر دوی شما هر بخش را در مدت زمانی مشخص با صدای بلند بخوانید، میتوانید در بهبود مهارتهای کلامی خود گام بزرگی بردارید. دقت کنید که وجود یک انسانِ دیگر در برابر شما هنگام تمرین مهارتهای کلامی بسیار مثمر ثمر است. حال اگر این انسانِ دیگر یک دوست خوب و صمیمی باشد میتوان گفت نتیجه دوچندان خواهد بود.
21) نداشتن استرس.
ممکن است شما با بسیاری از مهارتهای کلامی آشنا باشید ولی نتوانید از آنها استفاده کنید. مهمترین علت این امر، داشتن استرس است. هنگام صحبت کردن اگر مضطرب و نگران باشید، بسیاری از مهارتهای خود را از دست میدهید و نمیتوانید بر روی سخنان خود آنچنان که باید و شاید تمرکز، کنترل و تسلط داشته باشید. سعی کنید هنگام صحبت کردن در لحظهی حال باشید و به گذشته یا آینده فکر نکنید اما بهتر است قبل از آن عوامل استرس خود را مورد بررسی قرار دهید.
مراقبه یا مدیتیشن فعالیتی است که در آن از تکنیکهای خاصی برای رسیدن به یک حالت ذهنی و عاطفی آرام و پایدار استفاده میشود. برای شروع میتوانید از دورهی پیشرفتهی "دانداپانی" (کلیک کنید)، که در سایت رویالمایند قرار دارد، استفاده کنید.
دیگران را رقبای سرسخت خود نپندارید. اگر پیش از سخن گفتن، سخنان خود را بارها در ذهن مرور کنید احتمالاً تسلط بیشتری هنگام سخن گفتن روی کلمات و جملات خود خواهید داشت. همچنین همواره به خود احساس مثبت بدهید. از کلمات و جملاتی که بار مثبت دارند استفاده کنید. یک «باید» دیگر برای شما بالا بردن اعتماد به نفستان است. دستپاچگی و استرس حین سخن گفتن، از ویژگیهای افرادی است که اعتماد به نفس کافی ندارند. اما شما میتوانید با افزایش اعتماد به نفس، دستپاچگی و استرس را از خود دور کنید تا در حین سخن گفتن به جملات، کلمات و نحوهی ادای آنها کنترل و تسلط بیشتری داشته باشید. علاوه بر این موارد، میتوانید از روشهای زیر جهت کاهش استرس هنگام صحبت کردن استفاده کنید:
پیش از سخن گفتن،آب بنوشید.
از تمرینات آرامسازی ذهن استفاده کنید.
سه بار نفس عمیق بکشید.
22) ارتباط چشمی.
تماس چشمی ملایم به هنگام ارتباط کلامی اعتماد را افزایش داده، ایجاد همکاریهای آینده را تقویت کرده و نگاه شاد، اعتماد عاطفی را بیشتر میکند. اعتماد با تماس چشمی شروع میشود اما نمیتوانیم اعتماد ساختگی ایجاد کنیم زیرا ماهیچههای اطراف دهان و چشمها که خرسندی و صمیمیت را نشان میدهند، غیرارادی هستند. در این مواقع میتوانید به کسی که دوست دارید یا یک اتفاق خوشایند فکر کنید تا حالت چهره و ماهیچههای اطراف چشمهایتان طبیعی شوند.
- پایان گفتگو چگونه باید باشد؟
بهتر است در ارتباط کلامی در اوج تمام کنید؛ البته نه به این معنا که قبل از جمعبندی و تمام کردن موضوع یک دفعه بحث را تمام کنید. پایان دادن به گفتگو با یک احساس خوشایند دو طرفه، از نکات مهم گفتگو است. میتوانید از چنین جملاتی استفاده کنید: «از مصاحبت با شما خوشحال شدم و...از آشنایی تان خوشحال شدم.» بهتر است صحبتهای میان خود را جمعبندی کنید. اگر رفتارهای غیرکلامی ناشی از خستگی و بی میلی دیدید سریعتر به گفتگو پایان دهید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه ارتباط غیر کلامی کلیک کنید.
با در نظر گرفتن توضیحاتی که در قسمت های قبلی همین مقاله بیان کردیم، به نظر شما استفاده از مهارتهای کلامی چه فواید و مزایایی به همراه دارند؟ در پاسخ به این سؤال باید بگوییم؛ صحبت کردن، سادهترین راه برقراری ارتباط است بنابراین میتوانید با کسب مهارتهای کلامی، سادهترین راه برقراری ارتباط را به تأثیرگذارترین روش تبدیل کنید.
توجه داشته باشید همه ما به برقراری ارتباط با دیگران نیاز داریم؛ برای دوری از تنهایی و ایجاد مشکلات روحی، برای انجام کارهای گروهی و به طور کلی پیشرفت در زندگی به تعامل و معاشرت با دیگران نیاز داریم. بنابراین ابتدا باید بتوانیم بر ذهن دیگران نفوذ کرده و آن ها را متقاعد کنیم که با ما در ارتباط باشند. یکی از بهترین راهکارها برای تحقق این هدف هم استفاده از مهارت کلامی است. با کسب مهارت کلامی می توانید از طریق گفتار و نوشتار خود بر دیگران تأثیر بگذارید و ارتباطهای مؤثر برقرار کنید.
سریع حرف زدن و ندادن فرصت پردازش.
بالا بردن بیمورد تن صدا نیز اثر انتقال پیام را میکاهد.
لحن و آهنگ نامناسب.
عدم زمانبندی مناسب در ارائه پیام.
نامتناسب بودن گفتار با موقعیت (رعایت ادب و آداب معاشرت).
تلفظ اشتباه کلمات به صورت مکرر (برای اطلاع از راههای کاهش اشتباهات لپی کلیک کنید).
عدمتوانایی در استفاده از بازخورد و پاسخ به آن.
نارسا بودن و روشن نبودن پیام.
عدم ابرازاحساس در ارتباط کلامی (خشک و سرد برخورد داشتن).
- سخن پایانی:
مهارتهای کلامی یکی از مهمترین آموزشهایی هستند که هر انسانی به آنها نیاز دارد. فرقی نمیکند که شما چه تحصیلاتی دارید و در چه شاخهای مشغول به فعالیت هستید، در هر صورت نیاز است که مهارتهای صحبت کردن را یاد بگیرید و تسلط کلامی بر صحبتهایتان داشته باشید. همهی این موارد در ارتباط کلامیِ اثربخش، تأثیر بسزایی دارند و با رعایت آنها میتوانید ارتباط و مذاکرات موفقتری داشته باشید.
از تجربیات خود برایمان بنویسید.
آیا ارتباط کلامی خوبی دارید؟
تلاشی برای کسب مهارتهای کلامی کردهاید؟
نکات گفته شده در این مقاله را تمرین کردهاید؟ اثربخش بوده است؟
برای ثبت نظرات خود، به پایین صفحه مراجعه فرمایید.
تقویت مهارتهای کلامی!
آیا میدانستید که:
رمز موفقیت در ایجاد ارتباط کلامی مؤثر نهفته است؟
افرادی که ارتباط کلامی را به خوبی بلد هستند، در روابط اجتماعی موفقتر هستند؟
افراد دارای شخصیت کاریزماتیک، به خوبی میدانند که چگونه ارتباط کلامی مؤثر ایجاد کنند؟
«ارتباطی کلامی» (Verbal Communication) یعنی از زبان برای انتقال اطلاعات، افکار و احساسات خود به دیگران استفاده کنید. توانایی صحبت کردن بخشی از مهارت ارتباط کلامی است اما همه مباحث این مهارت را پوشش نمیدهد. این که شما پیامها را چطور به مخاطب انتقال میدهید و چه درکی از پیام آنها دارید بخش مهمی از این مهارت است که بسیاری از افراد نیاز به پرورش آن دارند. در واقع نحوه برقراری ارتباط شما از گفتههایتان اهمیت بیشتری دارد. به همین علت میتوانید برای تقویت ارتباطات خود علاوه بر کلام از ارتباطات غیرکلامی نظیر زبان بدن استفاده کنید.
همه ما برای برقراری ارتباط مؤثر با دیگران باید از مهارت های مختلفی استفاده کنیم. باید بتوانیم ارتباط هایی برقرار کنیم که بر زندگی ما تأثیر مثبت دارند و در رسیدن به موفقیت به ما کمک میکنند. مهارتهای کلامی از جمله مهمترین مهارتهای لازم برای برقراری ارتباط مؤثر با دیگران است. اگر در ذهنتان به این موضوع فکر میکنید؛ ارتباط برقرار کردن حرف زدن میخواهد و حرف زدن هم نیازی به کسب مهارت ندارد! بهتر است در مورد این تصور خود تجدید نظر کنید.
همانطور که گفتیم برای برقراری ارتباط مؤثر به کسب مهارتهای مختلفی نیاز دارید، ارتباطی هم مؤثر محسوب میشود که شما و مخاطبتان به یک درک مشترک برسید و منظور یکدیگر را متوجه شوید. با توجه به اهمیت برقراری ارتباط های مؤثر و موفق در زندگی، ما قصد داریم در این مقاله به بررسی جوانب مختلف مهارت کلامی بپردازیم، پس با ما در ادامه مطلب همراه باشید.
اگر در مورد معنی و مفهوم مهارت کلامی از مردم سؤال بپرسیم؛ اکثر آن ها بیان میکنند به زبان آوردن کلمات و صحبت کردن با دیگران همان مهارتهای کلامی است. در حالی که گفتار فقط یک بخش از مهارتهای کلامی محسوب میشود و نوشتار هم جزء همین مهارت است. مهارتهای کلامی شامل بیان کلمات در گفتار و نوشتار هستند به نحوی که میان دو یا چند نفر ارتباطی مؤثر برقرار شود.
البته لازم به ذکر است مهارتهای کلامی شامل صحبت کردن یک فرد با خودش هم میشوند که در این حالت واگویه یا خودگویی صورت میگیرد. فراموش نکنید برای اینکه بتوانید با گفتار و نوشتار خود بر دیگران تأثیر بگذارید و بر ذهنشان نفوذ کنید باید به جوانب مختلفی توجه داشته باشید و مهارتهای لازم را کسب نمایید. درست است که حرف زدن سادهترین کاری است که میتوانید انجام دهید ولی هر حرفی بر ذهن مخاطبان تأثیر نمیگذارد.
ارتباط کلامی به طور کلی در دو حالت رخ میدهد. حالت اول «شفاهی» است که در ارتباطات حضوری، تماسهای تلفنی، سمینارها و... صورت میگیرد. حالت دوم از نوع «نوشتنی» است که در نامهها، ایمیلها، پیامهای کوتاه و... از آن برای برقراری ارتباط کلامی استفاده میکنیم. در هر دوی این حالتها دو نوع فرم برقراری ارتباط وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
ارتباط رسمی: در این حالت گوینده پیام خود را به شیوهای رسمی و در قالبی رسمی به دیگران انتقال میدهد. به طور مثال صحبت با استاد دانشگاه درباره موضوعی علمی یا نوشتن ایمیلی برای مدیر هر دو در این دسته از انواع ارتباط کلامی قرار دارند.
ارتباط غیررسمی: در این حالت برای انتقال پیام خود هیچ تشریفاتی را رعایت نمیکنید و به صورت کاملاً ساده با طرف مقابل حرف میزنید این نوع از ارتباط کلامی در ارتباط با دوستان و اعضای خانواده متداول است. وقتی در فضای مجازی برای دوست خود پیامی میفرستید یا پشت تلفن با خواهرتان صحبت میکنید معمولا از همین قالب استفاده میکنید.
انواع مهارتهای ارتباطی توانایی ایجاد ارتباطی صحیح میان تفکرات، احساسات، عواطف و ایدهها و همچنین انتقال پیام به شخصی دیگر به نحوی واضح و شفاف است. به طور کلی ۴ نوع مهارت ارتباطی وجود دارند که در ادامه به آنها اشاره کردهایم.
کلامی: این مهارت توانایی ایجاد ارتباط با استفاده از کلمات است و شامل عبارتهایی است که در حین صحبت با دیگران یا هنگام نوشتن به کار میبرید.
غیرکلامی: برخلاف مهارت قبلی این نوع ارتباط بدون استفاده از کلمهها ایجاد میشود. زبان بدن، حالتهای چهره و حرکات دست و پا همگی در این دسته قرار میگیرند.
تصویری: توانایی برقراری ارتباط با تصاویر است. به طور مثال اگر شکلی روی کاغذ یا صفحه کامپیوتر بکشید که منظور شما را به صورت واضح و روشن به دیگران انتقال دهد ارتباطی تصویری ایجاد کردهاید. نوشتن نیز گاهی در این دسته از مهارتهای ارتباطی قرار میگیرد.
نوشتاری: ارتباط نوشتاری شامل نوشتن حروف، کلمات، عبارات و جملهها روی کاغذ یا صفحه کامپیوتر است. این نوع از ارتباط معمولا زمانی شکل میگیرد که ارتباط کلامی امکانپذیر نیست.
به نظر شما موقعیتهایی که میتوانید با گفتار و نوشتار خود بر دیگران تأثیر بگذارید، چند مورد هستند؟ آیا حرف زدن با خودتان نیازی به کسب مهارت کلامی ندارد؟ همانطور که گفتیم؛ ما برای حرف زدن با خود، متقاعد کردن و نفوذ بر ذهن خودمان هم به کسب مهارت کلامی نیاز داریم. با توجه به اینکه همه ما در طول شبانه روز در حال صحبت کردن با خودمان و دیگران هستیم و از طرفی باید صحبت های تأثیرگذار داشته باشیم، کسب مهارت کلامی برای همه مردم ضروری محسوب می شود. انواع مهارتهای کلامی شامل موارد نامبرده در ادامه مطلب هستند:
درون فردی
بین فردی (برقراری ارتباط بین دو نفر از طریق گفتار و نوشتار)
گروهی کوچک
عمومی
با در نظر گرفتن توضیحاتی که در قسمتهای قبلی همین مقاله بیان کردیم، به نظر شما استفاده از مهارتهای کلامی چه فواید و مزایایی به همراه دارند؟ در پاسخ به این سؤال باید بگوییم؛ صحبت کردن، سادهترین راه برقراری ارتباط است بنابراین میتوانید با کسب مهارتهای کلامی، سادهترین راه برقراری ارتباط را به تأثیرگذارترین روش تبدیل کنید.
توجه داشته باشید همه ما به برقراری ارتباط با دیگران نیاز داریم؛ برای دوری از تنهایی و ایجاد مشکلات روحی، برای انجام کارهای گروهی و به طور کلی پیشرفت در زندگی به تعامل و معاشرت با دیگران نیاز داریم. بنابراین ابتدا باید بتوانیم بر ذهن دیگران نفوذ کرده و آنها را متقاعد کنیم که با ما در ارتباط باشند. یکی از بهترین راهکارها برای تحقق این هدف هم استفاده از مهارت کلامی است. با کسب مهارت کلامی میتوانید از طریق گفتار و نوشتار خود بر دیگران تأثیر بگذارید و ارتباطهای مؤثر برقرار کنید. برگرد عقب دوباره بخون!
دانشمندان معتقدند که مراقبه بهترین تمرین برای رشد شخصی و افزایش عملکرد خود میباشد. برای اینکه بتوانید خودتان را متحول کنید و پیشرفتهای هیجانی، فکری و حتی معنوی در خود مشاهده کنید، و در عین حال از تمام مزایای مراقبه نیز بهرمند شوید، توصیه ما به شما "دورهی 6 فاز مراقبه" اثر "ویشن لاکیانی" (کلیک کنید)، میباشد که توسط مجموعهی رویالمایند ترجمه و تهیه شده و در اختیار شما قرار داده شده است.
1) به حالت چهره خود توجه کنید.
داشتن چهرهای مهربان و خندان در برقراری ارتباط مؤثر کلامی به شما کمک میکند. اعتماد در ارتباط کلامی اهمیت زیادی دارد. در صورتی که حالتهایی از ترس، استرس، خستگی و بیحوصلگی در چهره شما وجود داشتهباشد، مخاطب نمیتواند به حرفهای شما اعتماد کند و احتمال پایان یافتن گفتگو زیاد است. علاوه بر این حالتهای چهره شما در متقاعد کردن دیگران بسیار اهمیت دارد. حالت چهره حق به جانب دیگران را از شما دور میکند. یکی از راهکارها برای این که دیگران را متقاعد کنید، این است که حالت چهره با اعتماد به نفسی به خود بگیرید. در بسیاری موارد لازم است حالت چهره مظلومانهای داشته باشید.
2) شنوندهی خوبی باشید.
یکی از بهترین کارها جهت شنونده کردن دیگران این است که خود شما شنوندهی خوبی باشید. در اغلب موارد اگر شما به سخنان مخاطب خود خوب گوش دهید و این احساس را به او القاء کنید که شنوندهی خوبی برای سخنان او هستید و تمامی حواستان به محتوای سخنان او جمع شده، او را خواه ناخواه ملزم کردهاید که همین کار را در قبال سخن گفتن شما انجام دهد. در واقع شنوندهی خوبی بودن بیش از آنکه برای مخاطب شما سود داشته باشد، برای شما سود خواهد داشت.
3) سعی کنید صدای گرمی داشته باشید.
داشتن صدای گرم همراه با حالت چهره مهربان بسیار مهم است. هماهنگی حالت چهره و تن صدا تأثیر زیادی بر مخاطب میگذارد. در صورتی که حالت چهره خاصی به خود بگیرید و صدایتان احساس دیگری را منتقل کند مخاطب دچار تردید و دوگانگی میشود و در این حالت بیاعتمادی به وجود میآید. در واقع احساسات شما بیشتر از این که از حالت چهرهتان مشخص شوند، از صدایتان منتقل میشوند.
4) آهسته حرف زدن.
اگر کمی آهسته صحبت کنید به آسانی میتوانید از طریق صدا اعتماد بیشتری به افراد منتقل کنید. تحقیقات دانشگاه هوستون نشان میدهد هنگامی که پزشکان سرعت صحبت کردنشان را کم کردند به ویژه هنگام گفتن اخبار بد، شنونده آنها را دلسوزتر و مهربانتر میبیند. همچنین صدای گرم پزشکان و پرستاران، قدرت شفابخشی درمان را دو برابر میکند، پس رعایت این نکته بر ارتباط کلامی تأثیر مثبتی دارد.
5) راحت بودن.
میزان راحتی شما در هنگام ارتباط کلامی از طریق زبان بدن، حالت چهره و صدا منعکس شده و هرگونه استرس باعث انتقال بیاعتمادی میشود. زیرا استرس شما این پیام را به مغز شنونده منتقل میکند که مشکلی وجود دارد و حالت دفاعی را در شنونده تحریک میکند. تحقیقات نشان میدهد حتی یک دقیقه تمرین تمدد اعصاب، فعالیت بخشهایی از مغز را که مسئول کنترل زبان، ارتباط، آگاهی اجتماعی، تنظیم حالات و تصمیمگیری هستند را افزایش میدهد. از سوی دیگر یک گفتگوی راحت، صمیمیت و همدلی را افزایش میدهد. استرس باعث میشود زیاد صحبت کنیم و درنتیجه پیامها را به روشنی منتقل نمیکنیم.
پیشنهاد ما برای شما: برای کاهش استرس و اضطراب، دورهی شگفتانگیزِ "جذب کنندهی حرفهای" از "گابریل برن استین" (کلیک کنید)، را از دست ندهید. این مراقبهها به شما کمک میکنند که به قدرت جذبکنندگی حرفهای خودتان وصل شوید؛ فراوانی، شادی و سلامتی را به زندگیتان جذب کرده و زندگی مورد نظر خود را خلق کنید.
6) با خود مهربان باشید.
تعداد افرادی که پیش از سخن گفتن در یک جمع، دستپاچه میشوند کم نیست. این افراد در اغلب موارد در ذهن خود رفتار دیگران را هنگام سخن گفتن مجسم میکنند و به این ترتیب دچار اضطراب و دستپاچگی میشوند که این موضوع قدرت ذهن را نشان می دهد. اگر شما نیز جزو این دسته از افراد هستید، بهتر است بدانید که در اکثر قریب به اتفاق موارد، دیگران شما را با آن سختگیریای که شما نسبت به خودتان دارید، نمینگرند. در واقع، معیارهای شما برای خود شما بسیار سختگیرانه است و دیگران با چنین نگاهی به شما و طرز صحبت شما نگاه نمیکنند.
7) اندیشیدن قبل از صحبت کردن.
معمولاً اگر محیط زیادی ساکت باشد افراد در آن فضا احساس راحتی نمیکنند، اما یادتان باشد که اگر سؤالی مطرح شد برای تلطیف فضا و از بین بردن سکوت به سرعت پاسخ ندهید. قدری صبر کنید و پس از اندیشیدن به سؤال، برای آن پاسخ مناسبی بیابید. اگر تحت فشار هستید و حتماً باید پاسخگو باشید حتما کمی سکوت کنید. این سکوت شما نشان میدهد که قرار است به شنوندگانتان بهترین پاسخ را ارائه دهید و همین امر اعتبار شما را پیش آنها افزایش میدهد.
در مجموع اگر مکثی در حین صحبتها داشتید با اضطراب برای شروع صحبت عجله نکنید. همچنین اگر کسی در مقابل کلام شما سکوت کرد او را مجبور به عجله برای پاسخگویی نکنید و اجازه دهید کمی فکر کند. این رفتار شما برای او بسیار قابل احترام خواهد بود. همچنین این کار بخشی از مهارتهای شنیدن است و شما را فردی حرفهای در ایجاد ارتباط مؤثر نشان میدهد.
8) استفاده از عبارتهای کوتاه.
وقتی کوتاه و واضح صحبت میکنید درک پیام شما برای دیگران سادهتر میشود و به سرعت منظور اصلی شما را درمییابند. قبل از شروع مکالمه از خود بپرسید که در چه قالبی میتوانید منظورتان را سادهتر و کوتاهتر بیان کنید. فرقی نمیکند که در حال صحبت کردن یا نوشتن باشید. در هر دو حالت بهتر است از جملات و کلمات پیچیده دوری کنید و عبارتهای تکراری را حذف کنید. با استفاده از این روش مطمئن میشوید که دیگران منظورتان را درک کردهاند و بازخورد مناسبی میگیرید. این مهارت همچنین برای صحبت با اعضای تیم و همکاران مفید است زیرا پیچیدهترین مطالب را با استفاده از این روش به راحتی توضیح میدهید و هیچ نقطه مبهمی در ذهن آنها باقی نمیگذارید.
9) درک مخاطبان.
برای ایجاد ارتباط کلامی اثربخش، باید مخاطب را درک کنید و خود را جای او بگذارید. همه افراد اطلاعات و دانش مشابهی ندارند. بنابراین طوری منظورتان را بیان کنید که برای همه قابل درک باشد. این مورد مخصوصا در هنگام بیان موضوعات تخصصی اهمیت ویژهای دارد. در نظر داشته باشید که باید علاوه بر میزان دانش افراد به فرهنگ و عقاید آنها نیز بیندیشید تا در میان صحبتها آنها را دلآزرده نکنید. هر کسی ریشههای فرهنگی خاص خودش را دارد و نباید در حین صحبت به این زمینههای فکری چه به عمد و چه به صورت سهوی توهین کنید.
پیش از شروع صحبت از خودتان بپرسید که مخاطب شما چه میخواهد، چه نیازهایی دارد و در چه سطحی از آگاهی قرار دارد. همچنین مطالبی را عنوان میکنید که او به شنیدن آنها علاقهمند است. به طور مثال اگر مخاطب شما شخصی با مدرک دانشگاهی باشد صحبت درباره موضوعات علمی برای او شنیدنی خواهد بود اما برای فردی میانسال که تحصیلات دانشگاهی ندارد و از نوجوانی در بازار کار کرده است این صحبتها حائز اهمیت نخواهد بود و ترجیح میدهد بحث را عوض کند یا به طور کلی مکالمه با شما را ادامه ندهد.
10) کنترل روی لحن و تن صدای خود.
لحن و تن صدا نقش مهمی در شکلگیری ارتباط مؤثر دارد و اگر از آن به درستی استفاده کنید مخاطب را به خود جذب خواهید کرد. به طور مثال لحنی صمیمی همراه با لبخندی شیرین تأثیر مثبتی دارد و در مقابل اگر از لحنی بیاحساس و تن صدایی ثابت استفاده کنید به احتمال زیاد مخاطبان به شنیدن کلام شما کششی نخواهند داشت.
برای تقویت مهارتهای ارتباط خود باید با تن صدای خود بازی کنید و و در زمانهایی که مطلب مهمی را بیان میکنید اصلیترین بخش صحبتهایتان را با تن صدایی متفاوت عنوان کنید. مثلاً اگر با صدایی بلند حرف میزنید مسئله اصلی را قدری آرامتر بگویید و اگر جمله را به آرامی بیان میکنید کلمه اصلی را کمی بلندتر بگویید.
سعی کنید میزان انرژی کلامتان را
با حال و هوای طرف مقابل تنظیم کنید.
مثلاً اگر مخاطب شما ناراحت است و در کل آرام صحبت میکند بهتر است شما هم لحنی با انرژی مشابه داشته باشید. همچنین اگر هیجان زیادی دارد شما هم با او همراه شوید و حرفهایتان را با انرژی بزنید تا احساس بدی پیدا نکند و ارتباطش را با شما ادامه دهد.
11) نشان دادن اصالت خود.
برای پرورش مهارت ارتباط کلامی باید صداقت خود را حفظ کنید. مردم با کسانی که خود واقعیشان هستند بهتر ارتباط برقرار میکنند تا با افراد ظاهرساز. به طور مثال اگر همکارتان از شما سؤالی پرسید که جوابش را نمیدانید بدون احساس شرمندگی این عدم آگاهی را بیان کنید. در این حالت او برای شما احترام بیشتری قائل است تا اینکه با ارائه پاسخی نامربوط، ضعف خود را نشان دهید.
همچنین اگر در طول مکالمه صداقت و واقعیت خودتان را نشان دهید ارتباطی مؤثر شکل میگیرد و طرف مقابل شما را به عنوانی فردی صادق میپذیرد و ارتباطی طولانیمدت تشکیل میدهید. اگر دیگران احساس کنند که صداقت کافی ندارید یا مدام در حال نمایش قابلیتهایتان هستید به احتمال زیاد این رابطه ادامه نمییابد زیرا در این بین آنها احساسات واقعی خود را نسبت به شما پنهان میکنند و ترجیح میدهند که رابطه را ادامه ندهند.
12) صحبت با صدای آرام.
آرام صحبت کردن، باعث میشوند شنونده آنچه را که میگویید درک کند. همچنین آهسته صحبت کردن، احترام شنونده را نسبت به شما بیشتر میکند. شما میتوانید با تمرین، آهسته صحبت کردن را یاد بگیرید زیرا صدای آرام، استرس را در شنونده کاهش داده ولی با بلند و تند صحبت کردن، هیجان، خشم و ترس را تحریک میکنید.
برای اینکه ترس، استرس، اضطراب و آشوبِ درونی را از روتین روزمرهتان کنار بگذارید و بجای آنها وضعیت هیجانیتان را آزادانه انتخاب کنید و احساس خوشبختی، خلاقیت و آرامشتان را به حداکثر برسانید، "دکتر داسون چرچ" در "دورهی مغز عارف" (کلیک کنید)، سادهترین و سریعترین راه برای تحقق این انقلابِ درونی را در اختیار شما قرار میدهد تا آرامش و شادی برایتان مانند نفس کشیدن راحت و آسان شود.
13) داشتنِ لغتنامه.
داشتن یک لغتنامه و مطالعهی آن یعنی آشنا شدن با کلمات گوناگون به همراه مترادف و متضاد آنها. اگر دایرهی واژگان شما وسیعتر باشد، به هنگام صحبت کردن اعتماد به نفس بیشتری خواهید داشت. کلمات، ابزار صحبت کردن هستند و بدیهی است که هر چه ابزار بیشتری در اختیار داشته باشید، محصول بهتری نیز خواهید داشت. بنابراین در اغلب موارد کسانی که دایرهی واژگان وسیعتری دارند، بهتر از دیگران صحبت میکنند و سریعتر میتوانند مخاطب یا مخاطبان خود را قانع سازند.
14) حوصله سر بر نبودن.
هنگام صحبت کردن باید بدانید که از کدام واژگان، کدام لحن و به چه اندازه باید سخن بگویید. این یک امر بدیهی است که به قول معروف روده درازی کردن میتواند باعث سر رفتن حوصلهی مخاطب شود. باید تا میتوانید مختصر و در عین حال مفید صحبت کنید. باید شنونده را پای صحبتهای خود میخکوب کنید و نه آن که کاری کنید شنونده در ذهن خود خواهان پایان یافتنِ سخن گفتن شما باشد برای این کار شما باید بتواند با افزایش تمرکز و قدرت ذهن خود این کار را انجام دهید.
15) صحبت با خود.
از این تیتر تعجب نکنید. صحبت کردن با خود یکی از بهترین راهها جهت رفع نقایص شما هنگام صحبت کردن است. شما میتوانید همزمان هم نقش گوینده را ایفا کنید و هم شنونده؛ برای این کار میتوانید رو به روی آینه بایستید و با خود صحبت کنید. گمان کنید فردِ درونِ آینه فرد دیگری است. او را به عنوان یک انسانِ عینی در نظر بگیرید و با رعایت مهارتهای کلامی با او صحبت کنید. شما میتوانید از این طریق نه تنها به نوع صحبت کردن خود، بلکه به میمیک صورت خود هنگام صحبت نیز دقت کنید و آن را بهبود بخشید.
راهی دیگر که برای این کار وجود دارد، ضبط کردن صدا و گوش دادن به آن است. شما میتوانید صدای خود را ضبط کنید و بارها و بارها سخنان ضبط شدهی خود را گوش دهید تا بتوانید نقاط ضعف آنها را برطرف کنید. پس در نتیجه با خود صحبت کردن یکی از راههای افزایش مهارتهای کلامی میباشد.
16) تمرین کردن مهارتهایتان.
حال که دانستید مهارت ارتباط کلامی چیست وقت آن است که تمرین کنید تا این مهارتها را در خود پرورش دهید و اعتماد به نفس بیشتری برای صحبت با دیگران پیدا کنید. برای تمرین خوب است که هر روز در محیط کار و زندگی و در مواجهه با افراد مختلف از این تکنیکها استفاده کنید.
میتوانید با روبهروی آینه صحبت کردن یا ضبط صدایتان ارتباط کلامی را تمرین کنید و برای سخنرانی، مصاحبه یا ایجاد ارتباط مؤثر با دیگران آماده شوید. وقتی به خودتان نگاه میکنید زبان بدنتان را بهبود میبخشید. به طور مثال تمرین کنید که به شکل مناسبی بنشینید یا حواستان باشد که در طول مکالمه لبخند به لب داشته باشید. هنگام ضبط صدا نیز به لحن و تن صدای خودتان توجه میکنید و مدام نقاط ضعفتان را بهبود میدهید.
اگر به دنبال تغییر رفتار و عادتهای خود هستید، "دوره عادتهای اتمی" اثر "جیمز کلیر" (کلیک کنید)، که در سایت رویالمایند در اختیار شما قرار داده شده است، را از دست ندهید. در این دورهی شگفتانگیز راههای سادهای به شما آموزش داده خواهند شد، تا روتین روزانهتان را تغییر داده و به موفقیت بیشتری دست پیدا کنید.
17) بازخورد گرفتن.
علاوه بر ایستادن در جلوی آینه و ضبط صدا میتوانید از دیگران برای تمرین بهتر ارتباط کلامی کمک بگیرید. مثلاً این امکان را دارید که جلوی خانواده یا دوستان معتمدتان مهارتهای ارتباط را بهبود دهید. این روش هم اعتماد به نفس شما را در صحبت با دیگران بالا میبرد و هم از این طریق از دیگران بازخورد میگیرید.
به طور مثال اگر سخنرانی مهمی دارید حتما یک بار آن را جلوی دوستان یا خانواده اجرا کنید و از آنها بخواهید که ایرادهای کارتان را در نحوه برقراری ارتباط کلامی و غیرکلامی بگویند. این بازخوردها به شما کمک میکنند که روی نقاط ضعف خود کار کنید.
البته بازخورد گرفتن صرفاً به آمادگی برای سخنرانی محدود نمیشود. میتوانید در محیط کار نیز از همکاران معتمد خود درباره نحوه ارائه کارتان نظرخواهی کنید. وقتی آنها متوجه علاقه شما به پرورش این مهارت میشوند در آینده بیشتر به جملاتتان دقت میکنند و بازخوردهای بهتر و تخصصیتری ارائه خواهند داد.
18) احترام به فرهنگ و عقاید دیگران.
به یاد داشته باشید که در هر فرهنگ و اجتماعی متناسب با همان محیط ارتباط کلامی و مخصوصاً غیرکلامی برقرار کنید تا دیگران از این رفتارها سوءبرداشت نکنند و شما را فردی مؤدب بدانند. به طور مثال خیره نگاه کردن به دیگران رفتاری است که از نظر مردم کشور ما زیاد جالب نیست و آن را رفتاری بیپروا میدانند. در حالی که ممکن است در یک جغرافیای دیگر اگر نگاه خیره نداشته باشید رفتارتان را نشانه بیادبی بدانند و از شما دلگیر شوند. این خرده رفتارهای وابسته به فرهنگ و اجتماع مناطق را فقط زمانی میآموزید که برای مدتی با مردم آن مکان زندگی کرده باشید یا درباره این اصول به طور کامل تحقیق کنید.
پیشنهاد ما برای شما: "دورهی سحرخیزی پلاس" اثر "رابین شارما" (کلیک کنید)، فعالیت های کوچک روزانهای به شما میآموزد که از طریق آنها مثل یک نابغه فکر خواهید کرد، مثل یک قهرمان عمل میکنید و مثل یک اسطوره زندگی میکنید. موضوع دوره سحرخیزی پلاس این است: خلق عادات افراد فوق موفق به روش صحیح. در این دوره، روزانه درسها و تمریناتی خواهید داشت که به شما کمک میکنند عاداتی بسازید که باعث شده موفقترین افراد دنیا به جایگاه امروزیشان برسند. این درسها و تمرینات دقیقاً همان آموزههایی است که رابین شارما به مدالآوران اسطورهای المپیک، رهبران برجستهی دنیا و مدیران معروف یاد داده تا به سطوح بالای موفقیت دست پیدا کنند.
19) هوشمندانه سکوت کنید.
هنگامی که اتفاق پرتنشی بین شما با فرد یا افرادی رخ میدهد، سکوت کردن را انتخاب کنید و منتظر باشید تا طرف مقابل حرفهایش را بزند. همیشه اثربخشی کلام آخر از کلام اول بیشتر است زیرا صحبتهایی که پس از شنیدن نقطه نظرات دیگران بیان میکنید حاصل شنیدن افکار آنها و مقایسهاش با تفکرات خودتان است و مسلما به نتایج بهتری خواهید رسید. همچنین این سکوت شما از میزان تنش موجود در فضا میکاهد و نمیگذارد که شرایط از کنترل خارج شود.
20) مطالعه داشته باشید.
مطالعه نقش زیادی در افزایش مهارتهای کلامی دارد. یک فایدهی غیرقابل انکار مطالعه، آشنا شدن با لغات جدید است. هر متن ممکن است لغات جدیدی برای شما به همراه داشته باشد. بنابراین مطالعهی روزنامهها، مجلات، شعر، رمان، کتابهای روانشناسی و …، به روش تندخوانی میتوانند در بهبود مهارتهای کلامی شما نقش زیادی داشته باشند.
اگر با دوست خود همزمان مطالعه داشته باشید و هر دوی شما هر بخش را در مدت زمانی مشخص با صدای بلند بخوانید، میتوانید در بهبود مهارتهای کلامی خود گام بزرگی بردارید. دقت کنید که وجود یک انسانِ دیگر در برابر شما هنگام تمرین مهارتهای کلامی بسیار مثمر ثمر است. حال اگر این انسانِ دیگر یک دوست خوب و صمیمی باشد میتوان گفت نتیجه دوچندان خواهد بود.
21) نداشتن استرس.
ممکن است شما با بسیاری از مهارتهای کلامی آشنا باشید ولی نتوانید از آنها استفاده کنید. مهمترین علت این امر، داشتن استرس است. هنگام صحبت کردن اگر مضطرب و نگران باشید، بسیاری از مهارتهای خود را از دست میدهید و نمیتوانید بر روی سخنان خود آنچنان که باید و شاید تمرکز، کنترل و تسلط داشته باشید. سعی کنید هنگام صحبت کردن در لحظهی حال باشید و به گذشته یا آینده فکر نکنید اما بهتر است قبل از آن عوامل استرس خود را مورد بررسی قرار دهید.
مراقبه یا مدیتیشن فعالیتی است که در آن از تکنیکهای خاصی برای رسیدن به یک حالت ذهنی و عاطفی آرام و پایدار استفاده میشود. برای شروع میتوانید از دورهی پیشرفتهی "دانداپانی" (کلیک کنید)، که در سایت رویالمایند قرار دارد، استفاده کنید.
دیگران را رقبای سرسخت خود نپندارید. اگر پیش از سخن گفتن، سخنان خود را بارها در ذهن مرور کنید احتمالاً تسلط بیشتری هنگام سخن گفتن روی کلمات و جملات خود خواهید داشت. همچنین همواره به خود احساس مثبت بدهید. از کلمات و جملاتی که بار مثبت دارند استفاده کنید. یک «باید» دیگر برای شما بالا بردن اعتماد به نفستان است. دستپاچگی و استرس حین سخن گفتن، از ویژگیهای افرادی است که اعتماد به نفس کافی ندارند. اما شما میتوانید با افزایش اعتماد به نفس، دستپاچگی و استرس را از خود دور کنید تا در حین سخن گفتن به جملات، کلمات و نحوهی ادای آنها کنترل و تسلط بیشتری داشته باشید. علاوه بر این موارد، میتوانید از روشهای زیر جهت کاهش استرس هنگام صحبت کردن استفاده کنید:
پیش از سخن گفتن،آب بنوشید.
از تمرینات آرامسازی ذهن استفاده کنید.
سه بار نفس عمیق بکشید.
22) ارتباط چشمی.
تماس چشمی ملایم به هنگام ارتباط کلامی اعتماد را افزایش داده، ایجاد همکاریهای آینده را تقویت کرده و نگاه شاد، اعتماد عاطفی را بیشتر میکند. اعتماد با تماس چشمی شروع میشود اما نمیتوانیم اعتماد ساختگی ایجاد کنیم زیرا ماهیچههای اطراف دهان و چشمها که خرسندی و صمیمیت را نشان میدهند، غیرارادی هستند. در این مواقع میتوانید به کسی که دوست دارید یا یک اتفاق خوشایند فکر کنید تا حالت چهره و ماهیچههای اطراف چشمهایتان طبیعی شوند.
- پایان گفتگو چگونه باید باشد؟
بهتر است در ارتباط کلامی در اوج تمام کنید؛ البته نه به این معنا که قبل از جمعبندی و تمام کردن موضوع یک دفعه بحث را تمام کنید. پایان دادن به گفتگو با یک احساس خوشایند دو طرفه، از نکات مهم گفتگو است. میتوانید از چنین جملاتی استفاده کنید: «از مصاحبت با شما خوشحال شدم و...از آشنایی تان خوشحال شدم.» بهتر است صحبتهای میان خود را جمعبندی کنید. اگر رفتارهای غیرکلامی ناشی از خستگی و بی میلی دیدید سریعتر به گفتگو پایان دهید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه ارتباط غیر کلامی کلیک کنید.
با در نظر گرفتن توضیحاتی که در قسمت های قبلی همین مقاله بیان کردیم، به نظر شما استفاده از مهارتهای کلامی چه فواید و مزایایی به همراه دارند؟ در پاسخ به این سؤال باید بگوییم؛ صحبت کردن، سادهترین راه برقراری ارتباط است بنابراین میتوانید با کسب مهارتهای کلامی، سادهترین راه برقراری ارتباط را به تأثیرگذارترین روش تبدیل کنید.
توجه داشته باشید همه ما به برقراری ارتباط با دیگران نیاز داریم؛ برای دوری از تنهایی و ایجاد مشکلات روحی، برای انجام کارهای گروهی و به طور کلی پیشرفت در زندگی به تعامل و معاشرت با دیگران نیاز داریم. بنابراین ابتدا باید بتوانیم بر ذهن دیگران نفوذ کرده و آن ها را متقاعد کنیم که با ما در ارتباط باشند. یکی از بهترین راهکارها برای تحقق این هدف هم استفاده از مهارت کلامی است. با کسب مهارت کلامی می توانید از طریق گفتار و نوشتار خود بر دیگران تأثیر بگذارید و ارتباطهای مؤثر برقرار کنید.
سریع حرف زدن و ندادن فرصت پردازش.
بالا بردن بیمورد تن صدا نیز اثر انتقال پیام را میکاهد.
لحن و آهنگ نامناسب.
عدم زمانبندی مناسب در ارائه پیام.
نامتناسب بودن گفتار با موقعیت (رعایت ادب و آداب معاشرت).
تلفظ اشتباه کلمات به صورت مکرر (برای اطلاع از راههای کاهش اشتباهات لپی کلیک کنید).
عدمتوانایی در استفاده از بازخورد و پاسخ به آن.
نارسا بودن و روشن نبودن پیام.
عدم ابرازاحساس در ارتباط کلامی (خشک و سرد برخورد داشتن).
- سخن پایانی:
مهارتهای کلامی یکی از مهمترین آموزشهایی هستند که هر انسانی به آنها نیاز دارد. فرقی نمیکند که شما چه تحصیلاتی دارید و در چه شاخهای مشغول به فعالیت هستید، در هر صورت نیاز است که مهارتهای صحبت کردن را یاد بگیرید و تسلط کلامی بر صحبتهایتان داشته باشید. همهی این موارد در ارتباط کلامیِ اثربخش، تأثیر بسزایی دارند و با رعایت آنها میتوانید ارتباط و مذاکرات موفقتری داشته باشید.
از تجربیات خود برایمان بنویسید.
آیا ارتباط کلامی خوبی دارید؟
تلاشی برای کسب مهارتهای کلامی کردهاید؟
نکات گفته شده در این مقاله را تمرین کردهاید؟ اثربخش بوده است؟
برای ثبت نظرات خود، به پایین صفحه مراجعه فرمایید.