زمان مطالعه :10 دقیقه
چکیده این مطلب : تقویت حافظه و افزایش میزان تمرکز حواس تقریباً کار ساده‌ای نیست. زیرا ذهن و خیال مدام در حال پرواز و سیر در موضوعات مختلف است. وقتی ذهن و حواس پرواز می‌کند، تقریباً نشاندن آن در یکجا کار راحتی نیست. مراقبه حالتی است که می‌تواند به تقویت حافظه و تمرکز حواس کمک زیادی کند. در ادامه به تأثیر مراقبه بر حافظه خواهیم پرداخت.
تقویت حافظه به کمک مراقبه!
آیا در تمرکز و به خاطر سپردن امور کاری و زندگی شخصی‌تان، به سختی می‌افتید؟
تا به حال به دنبال راهی برای بهبود تمرکز و قدرت حافظه خود بوده‌اید؟
آیا مراقبه جزء روتین زندگی‌تان می‌باشد؟
تقویت حافظه و افزایش میزان تمرکز حواس تقریباً کار ساده‌ای نیست. زیرا ذهن و خیال مدام در حال پرواز و سیر در موضوعات مختلف است. وقتی ذهن و حواس پرواز می‌کند، تقریباً نشاندن آن در یکجا کار راحتی نیست. مراقبه حالتی است که می‌تواند به تقویت حافظه و تمرکز حواس کمک زیادی کند. در ادامه به تأثیر مراقبه بر حافظه خواهیم پرداخت.
وقتی ذهن و حواس شما بر روی یک موضوع ناخوشایند باشد، تغییر آن کار دشواری است. برای مثال وقتی با کسی بر روی یک موضوع بحث و جدل می‌کنید، تا روزها این موضوع ذهن شما را درگیر می‌کند. به طوری که تمرکز حواستان را می‌گیرد. اگر چه از فکر کردن به این موضوعات خوشتان نمی‌آید، اما نمی‌توانید حواستان را هم به سمت موضوعات خوب و دوست داشتنی ببرید.
اما مراقبه (کلیک کنید)، می‌تواند در این مواقع حواس شما را به سمت درون متمرکز کند. در عین حال ذهن شما بر روی موضوعات کاربردی و تأثیرگذار متمرکز می‌شود. محققان زیادی بر این نظر هستند که مراقبه تأثیر اعجاب‌انگیزی بر روی حافظه و تمرکز حواس دارد. زیرا قادر است ساختار فیزیکی مغز را به شیوه‌های مثبت تغییر دهد.
میزان تأثیر مراقبه بر حافظه آنقدر زیاد است،
که حتی برخی از آن به عنوان داروی تقویت حافظه نام می‌برند.
مراقبه هیچ تأثیر منفی بر روی روحیات و شخصیت ندارد. اگر در طی روز به مدت 20 دقیقه مراقبه انجام دهید، به مرور زمان باعث تقویت حافظه شما می‌شود. از نظر علمی ثابت شده است که مراقبه تمرکز و حافظه را افزایش می‌دهد. برای کمک به حافظه‌ی خود، نیازی به استفاده از یک مراقبه خاص ندارید. استفاده از هر نوع مراقبه، مانند مراقبه‌ی ذهن‌آگاهی، به شما می‌آموزد که ذهن خود را متمرکز کنید. وقتی بتوانید بهتر تمرکز کنید، بهتر می‌توانید مفاهیم را در حافظه‌ی کوتاه مدت خود تثبیت کنید. بنابراین، انجام مراقبه می‌تواند به شما در تقویت حافظه‌ی کوتاه مدت کمک کند.
در یکی از بیمارستان‌های روانی در ماساچوست در ایالت بوستون آمریکا در سال 2010 یک تحقیق انجام شد. نتیجه این تحقیقات نشان می‌داد که مراقبه می‌تواند باعث افزایش ضخامت غشاء مغزی شود. در عین حال قطر رگ‌های مغز را بیشتر می‌کند. با این روند میزان جریان خون در قشر پیشانی مغز بیشتر می‌شود. این قسمت که مسئولیت ذخیره و بازیابی اطلاعات را برعهده دارد، با افزایش جریان خون، قدرت بیشتری پیدا می‌کند. مراقبه می‌تواند حجم غشای مغز را ضخیم‌تر و بزرگ‌تر کند. تحقیقات زیادی نشان می‌دهد که غشاء مغزی در زبان‌شناسان، ورزشکاران و موسیقی‌دان‌ها ضخامت بیشتری نسبت به افراد عادی دارد.
مراقبه همان ورزش تأثیرگذار برای غشاء مغز باشد.
مراقبه یا مدیتیشن فعالیتی است که در آن از تکنیک‌های خاصی مانند ذهن‌آگاهی برای آموزش و تربیت توجه و هشیاری استفاده می‌شود و ماحصل آن رسیدن به یک حالت ذهنی و عاطفی آرام و پایدار است. برای شروع می‌توانید از دوره‌ی پیشرفته‌ی "دانداپانی" (کلیک کنید)، که در سایت رویال‌مایند قرار دارد، استفاده کنید.
برای تقویت مغز از طریق مراقبه لازم نیست که مانند یک راهب در کوهستان زندگی کنید. تحقیقات علمی ثابت کرده‌اند که مراقبه آگاهانه یا مراقبه درون‌بینی، در افزایش ضخامت مغز و تقویت تمرکز موثر است. شارون بگلی در کتاب خود با نام مغز خود را تربیت کنید، مغز خود را تغییر دهید، می‌گوید: “آن گونه که از تحقیقات انجام شده بر روی راهب‌های بودایی دریافتیم، یکی از مؤلفه‌های مهم در تغییر مغز، فعال کردن قدرت ذهن و به ویژه توجه متمرکز است، که همان تمرین آگاهی بودایی‌هاست، تکنیکی که در دنیای غرب متداول شده و در دسترس همگان قرار دارد”.
تحقیقات بسیاری نشان می‌دهند که انجام مراقبه آگاهانه به مدت 20 دقیقه یا بیشتر در طول روز به بهبود تمرکز و دقت فرد کمک شایانی می‌نماید. تمرکز بر روی تنفس یا همان مراقبه آگاهانه، یکی از آسان‌ترین روش‌های مراقبه است. می‌توانید این کار را با ده دقیقه مراقبه در صبح و ده دقیقه پیش از خواب شروع کنید. هر بار که تمرکز خود را از دست می‌دهید، مجدداً بر روی تنفس خود تمرکز کنید و با این عمل، باعث ایجاد تمرکز و عمیق شدن آن شوید، دقیقاً همانگونه که ماهیچه‌ها با بلند کردن مکرر وزنه رشد کرده و تقویت می‌شوند.
توجه متمرکز که با انجام مراقبه فعال می‌شود، کاربردهای عملی فراوانی دارد. چه کسی مشتاق تمرکز بدون وقفه در هنگام کار کردن نیست؟ یا حتی در مدرسه؟ بدون شک بسیاری از افراد از یافتن یک داروی تقویت حافظه و تمرکز حواس استقبال شایانی می‌کنند.
این مسئله توسط یک تحقیق علمی در دانشگاه واشنگتن به آزمایش گذاشته شد. شرکت‌کنندگان در این تحقیق در شرایط پر استرس موظف به انجام چند وظیفه به صورت همزمان شدند و باید مکرراً به تلفن پاسخ داده، ایمیل چک کرده، تقویم‌هایشان را بروزرسانی کرده و پیامک ارسال می‌کردند. آن دسته از شرکت کنندگان که به صورت منظم مراقبه کرده بودند، عملکرد بسیار بهتری در تمرکز کردن و ادامه کار از خود نشان دادند.
این کشفیات درباره ارتباط میان مراقبه، حافظه و تمرکز بسیار مهیج هستند و اثبات کرده‌اند که واقعاً می‌توان مغز را تغییر داده و تمرکز و قدرت آن را بیشتر نمود. وقتی یک مهارت جدید یاد می‌گیرید، اطلاعاتی را حفظ کرده یا عادت جدیدی را به زندگی خود اضافه می‌کنید، ارتباطات موجود در مغزتان تغییر می‌کنند. البته این تغییرات یک شبه انجام نمی‌پذیرند و باید به صورت مداوم و منظم بر روی آن کار کنید.
پیشنهاد ما برای شما: دوره پیشرفته‌ی دیسپنزا (کلیک کنید)، ترکیبی است از جدیدترین اطلاعات علمی، بررسی‌های موردی و مراقبه‌های پیشرفتهای که می توانید برای غلبه کردن بر چالش‌های مختلف در جنبه‌های گوناگون زندگی از آنها بهره بگیرید. دکتر جو دیسپنزا به شما یاد می‌دهد که میدان کوانتوم، میدانی نامرئی از جنس نور، اطلاعات و فرکانس است که در ورای مکان و زمان وجود دارد. شما خواهید آموخت انرژی خود را تغییر دهید و آن را با امکانی که از قبل در میدان کوانتوم وجود دارد، هم‌ارتعاش کرده و آینده‌ی مورد نظرتان را جذب کنید.
از امروز شروع کنید: ممکن است تعجب کنید که برای دیدن تأثیرات مراقبه نیازی نیست آن را برای مدت طولانی انجام دهید. یک مطالعه‌ی علمی نحوه‌ی واکنش گروهی از دانشجویان به مراقبه را بررسی کرد. تنها با دو هفته انجام مراقبه (10 دقیقه در روز، به علاوه‌ی 4 کلاس 45 دقیقه‌ای در هفته)، نمرات GRE دانشجویان به طور قابل توجهی بالاتر رفت. ( GRE آزمون استانداردی است که دانشجویان برای ورود به مقطع کارشناسی ارشد در آن شرکت می‌کنند). در واقع، برخی از مطالعات نشان می‌دهند که، تنها چهار روز مراقبه می‌تواند دامنه‌ی توجه و حافظه‌ی شما را بهبود بخشد.
بیشتر مراقبه کنید: خوب است که هر روز مراقبه کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا حافظه‌ی خود را بالا ببرید. در واقع، بهتر است آن را در طول روز پخش کنید، مانند مراقبه به مدت 10 دقیقه در صبح، 10 دقیقه ظهر و 10 دقیقه عصر. اما اگر متوجه شدید که نمی‌توانید هر روز تمرین کنید، آن را تا جایی که می‌توانید انجام دهید.
ذهن آگاهی را درون خودتان پرورش دهید: ذهن‌آگاهی بخشی از مراقبه است، اما همچنین چیزی است که می‌توانید در زندگی روزمره‌ی خود بگنجانید. ذهن‌آگاهی، در ابتدایی‌ترین حالت، فقط به معنای توجه است. به عبارت دیگر به جای آن که اجازه دهید ذهنتان در جای دیگری بچرخد، خود را در لحظه قرار دهید.
به عنوان مثال، هنگامی که زیر دوش هستید، از فکر کردن به روز آینده خودداری کنید. در عوض، روی احساس دوش گرفتن تمرکز کنید. گرمای آب را روی پوست خود احساس کنید، صابون چه حسی به بدن‌تان می‌دهد. به بوی مطبوع صابون یا شامپوی خود توجه کنید. به خودتان اجازه دهید واقعاً هر احساسی را حس کنید.
می‌توانید این تکنیک را در هر جایی تمرین کنید. به عنوان مثال، زمانی که در حال ظرف شستن هستید، لحظه‌ای را صرف تمرکز بر کاری کنید که انجام می‌دهید. اجازه دهید آب گرم را روی پوست‌تان و وزن یک بشقاب در دستان‌تان احساس کنید. تمام توجه خود را به تمیز کردن بشقاب معطوف کنید و مطمئن شوید که بدون لک است.
خود را به تدریج بالا بکشید: ممکن است بخواهید هر روز با یک مراقبه یک ساعته شروع کنید. اما بسیاری از افرادی که قبلاً مراقبه نکرده‌اند، نمی‌توانند این نوع تمرین را ادامه دهند. بهتر است از کم شروع کنید و به تدریج زمان را بیشتر کنید. می‌توانید با سه دقیقه در روز شروع کنید.
مکانی را برای مراقبه انتخاب کنید: در واقع شما می‌توانید در هر جایی مراقبه کنید، اما خوب است مکانی را انتخاب کنید که حواستان پرت نشود، به ویژه زمانی که برای اولین بار شروع به کار می‌کنید. تلويزيون را خاموش كنيد و از حواس‌پرتي دور بمانید. حتی می‌توانید یک مرکز مراقبه‌ی کوچک در گوشهای از خانه‌ی خود با یک شمع و چیزی که دوست دارید، روی آن تمرکز کنید راه بیاندازید.
صاف بنشینید: می‌توانید روی صندلی یا روی زمین بنشینید. این به شما بستگی دارد. با این حال، مطمئن شوید که نسبتاً راحت هستید. به عنوان مثال، شما نمی‌خواهید فشار زیادی روی یک قسمت از بدن‌تان وارد شود. سعی کنید صاف بنشینید، البته نه آنقدر که احساس فشار کنید.
مستقر شوید: چند دقیقه زمان صرف کنید که خود را به وضعیت ذهنی مناسب برسانید. اگر دوست داشتید روی شمع تمرکز کنید. لازم نیست کاملاً متمرکز باشید، اما همینکه که احساس کردید ذهنتان منحرف شده است، آن را متمرکز کنید و به لحظه برگردانید.
روی تنفس‌تان خود تمرکز کنید: هنگامی که خود را در موقعیت قرار دادید، سعی کنید فقط به تنفس‌تان توجه کنید. روی ورود و خروج آن تمرکز کنید. مجبور نیستید آن را تغییر دهید. بلکه فقط توجه خود را روی آن نگه دارید، و تمام وجودتان را بر روی دم و بازدم متمرکز کنید. همینکه ذهنتان منحرف شد، آن را به تنفس‌تان بازگردانید.
به بازگرداندن خود ادامه دهید: هر چه بیشتر بنشینید، احتمال اینکه ذهنتان منحرف شود، بیشتر می‌شود. اشکالی ندارد. در واقع این طبیعی است. نکته‌ی مهم این است که بپذیرید که ذهنتان منحرف شده و به تمرکز خود برگردید. سعی کنید وقتی ذهنتان منحرف است به آن برچسب بزنید، مثلاً بگویید «داری فکر می‌کنی»، و سپس دوباره تمرکزتان را روی تنفس‌تان بگذارید.
نفس عمیق بکشید: یک راه ساده برای شروع مراقبه این است که نفس عمیق بکشید. با قرار دادن یک دست روی سینه و یک دست روی شکم شروع کنید. هنگامی که نفس می‌کشید، باید متوجه شوید که شکم‌تان بیشتر از قفسه سینه‌تان منبسط می‌شود، زیرا سعی می‌کنید تا حد امکان عمیق نفس بکشید. خوب است چشمان‌تان را ببندید. به آرامی از طریق بینی نفس بکشید. نفس را تا شماره هفت نگه دارید، سپس اجازه دهید به آرامی از دهان بیرون بیاید و تا شماره هشت (در دل‌تان بشمارید) خارج شود. سعی کنید هر بار که این تمرین را انجام می‌دهید، پنج نفس عمیق بکشید. مطمئن شوید که هوا را کاملاً بیرون می‌دهید.
در کلاس شرکت کنید: البته کلاس برای همه مناسب نیست، اما می‌تواند برای شروع خوب باشد و تبدیل آن به یک تمرین روزمره را برای شما آسان‌تر کند. بعلاوه، اگر نمی‌دانید از کجا شروع کنید، کلاس به شما کمک می‌کند تا یک نقطه‌ی شروع خوب پیدا کنید. به دنبال مراکز مراقبه در منطقه‌ی زندگی خود باشید. برخی از مراکز یوگا کلاس‌های مراقبه نیز برگزار می‌کنند. همچنین ممکن است کلاس‌های مراقبه را از طریق کتابخانه یا پارک‌های محلی و بخش تفریحی خود پیدا کنید.
از حواس‌پرتی نترسید: همه هنگام مراقبه حواس‌شان پرت می‌شود. وقتی برای اولین بار شروع به کار می‌کنید، ممکن است شما را مضطرب یا عصبانی کند. با این حال، به جای عصبانی شدن، فقط سعی کنید از زمانی که افکارتان در حال منحرف شدن هستند، آگاه شوید و آنها را به مراقبه برگردانید.
بدانید که حتی کمی مراقبه می‌تواند مفید باشد: یعنی ممکن است فکر کنید که باید هر روز در زمان خاصی مراقبه کنید، تا مفید باشد. اما اگر به این فکر بیفتید، ممکن است به دلیل اینکه چند روز را از دست داده‌اید، تسلیم شوید. به خاطر داشته باشید که حتی کمی مراقبه می‌تواند به بهبود حافظه‌تان کمک کند. بنابراین، سعی کنید تا هر وقت می‌توانید مراقبه کنید، حتی اگر هر روز زمانی برای انجام آن پیدا نمی‌کنید.
مراقبه‌ی هدایت شده را امتحان کنید: اگر نمی‌خواهید در کلاس شرکت کنید، باز هم می‌توانید از دانش دیگران بهره‌مند شوید. سعی کنید یک مراقبه‌ی هدایت شده انجام دهید. می‌توانید برنامه‌های آنلاین بسیاری را پیدا کنید یا برنامه‌های رایگان را دانلود کنید. فردی که در سمت دیگر قرار دارد، شما را از طریق یک فرآیند مراقبه راهنمایی می‌کند و به شما کمک می‌کند تا نحوه‌ی انجام آن را بیاموزید.
تنوع ایجاد کنید: لازم نیست همیشه به یک شکل مراقبه کنید. به عنوان مثال، برخی افراد مراقبه پیاده‌روی را مفید می‌دانند. ده دقیقه پیاده‌روی کنید و یکی یکی روی احساسات مختلف تمرکز کنید. با احساس راه رفتن شروع کنید، و واقعاً بر روی احساس حرکات بدن‌تان تمرکز کنید. به سمت احساس نفس کشیدن بروید. پس از آن، روی احساس هوا روی پوست خود تمرکز کنید، سپس سعی کنید فقط به آنچه می بینید و بعد فقط به آنچه می‌شنوید، فکر کنید.
پیشنهاد ما برای شما: دانشمندان معتقدند که مراقبه بهترین تمرین برای رشد شخصی و افزایش عملکرد خود می‌باشد. برای اینکه بتوانید خودتان را متحول کنید و پیشرفتهای هیجانی، فکری و حتی معنوی در خود مشاهده کنید، و در عین حال از تمام مزایای مراقبه نیز بهرمند شوید، توصیه ما به شما "دوره‌ی 6 فاز مراقبه" اثر "ویشن لاکیانی" (کلیک کنید)، می‌باشد که توسط مجموعه‌ی رویال‌مایند ترجمه و تهیه شده و در اختیار شما قرار داده شده است.
در یکی از حالت‌های مراقبه برای تأثیر بر تقویت حافظه، ابتدا دست‌ها را محکم در بالای سر نگه‌دارید. سپس 20 نفس عمیق بکشید. به این صورت که هوا را با بینی به داخل ریه بکشید و با دهان بازدم را به بیرون بدهید. حالا تمام حواس خود را روی نگه داشتن دست‌ها و تنفس قرار دهید. این تمرین ساده را در طی روز 10 دقیقه انجام دهید.
یکی دیگر از تکنیک‌های مراقبه، تمرکز بر روی یک موضوع خاص مثل ابر، آسمان، طبیعت، درخت و … است. توجه شما به این موضوعات باید به گونه‌ای باشد که تمام تمرکز و دقت شما را دربر بگیرد. برای مثال به یک آکواریوم نگاه کنید. ماهی‌هایی که در حال حرکت هستند، می‌توانند به شما آرامش خاصی را بدهند.
یکی دیگر از تکنیک های تقویت حافظه با مراقبه گوش دادن به موسیقی است. البته باید موسیقی‌های باب میل خود را گوش دهید. حتی می‌توانید زمان گوش دادن به موسیقی یک قلم و کاغذ بردارید و افکاری را که در ذهنتان می‌آید، بر روی کاغذ بنویسید. ذهن زمان گوش دادن به موسیقی خاطرات زیادی را بازیابی می‌کند. حتی موسیقی‌های بی‌کلام هم مفیدند. زیرا در این زمان مغز به دنبال پیدا کردن کلمات در بین نت‌های موسیقی است. شما به جای فکر کردن به مشکلات و دغدغه‌های زندگی می‌توانید این روش را در طی روز چندین مرتبه تکرار کنید.
برای دریافت نتیجه ازتأثیر مراقبه بر حافظه، می‌توانید از حس بویایی کمک بگیرید. عطرها همیشه یادآور خاطرات خوب و بد هستند. البته فقط عطر نیست که می‌تواند خاطرات را تداعی کند. بلکه هر چیز بو داری می‌تواند خاطرات خوب و موضوعات مثبت را در ذهن تداعی کند. برای مثال اگر از قهوه خاطرات خوبی دارید، می‌توانید برای یک دقیقه فقط آن را بو کنید. یادآوری خاطرات و موضوعات خوب می‌تواند باعث تمرکز حواس و تقویت حافظه شود. همچنین در درمان استرس هم مؤثر است.
یکی دیگر از تکنیک‌های مراقبه برای تقویت حافظه، تمرکز بر روی صدای تنفس است. برای این کار یک تکه پنبه را در گوشهای خود فرو کنید. سپس چشمان خود را ببندید. در این حالت می‌توانید تعداد نفس‌های خود را به راحتی بشمرید. 5 دقیقه به همین حالت بمانید. گوش دادن به نفس از درون شما را به دنیای دیگری می‌برد.
ابتدا دست‌های خود را محکم نگه دارید؛ نفس عمیق بکشید، تا ۲۰ بشمارید و سپس آنها را باز کنید. از تمام تمرکز خود برای پیدا کردن احساس آرامش استفاده کنید. اگر این کار را چند بار پشت سر هم انجام دهید، در انجام کارهای خود تمرکز بیشتری پیدا می‌کنید و احساس آرامش می‌کنید. این تمرین بسیار ساده است و در هر زمان و هر مکان می‌توان از آن استفاده کرد.
می‌توانید یک تکه یخ، کمی شکلات، نعنا و… را در دهان خود بگذارید و بر حسی که در شما ایجاد می‌کند، تمرکز کنید. برای مثال زمانی که آن را می‌جوید یا می‌بلعید، چه حسی دارید؟ می‌توانید این کار را در وعده‌های غذایی خود تکرار کنید. بهتر است به جای اینکه غذای خود را مقابل تلویزیون میل کنید یا با دیگران حرف بزنید، در محلی ساکت نشسته و با تمرکز بر هر لقمه، به آرامی غذای خود را میل کنید. استفاده از این روش علاوه بر ایجاد تمرکز، باعث کاهش استرس و لاغری نیز می‌شود.
بهتر است کمی تنها باشید و در طبیعت قدم بزنید. همزمان می‌توانید به یک موسیقی ملایم نیز گوش کنید. ابتدا به آرامی قدم بردارید و به پاهای خود نگاه کنید تا هر قدم خود را ببینید. سعی کنید تمام سطوحی را که روی آن قدم می‌زنید، حس کنید تا با این کار به آرامش برسید.
حمام کردن یکی از راه‌های آرامش‌بخش است. می‌توانید وان خود را از آب گرم پر کنید و به آن روغن یا حباب‌های معطر اضافه کنید؛ چراغ‌ها را خاموش کنید و چند شمع روشن کنید. چند دقیقه بر بوهایی که حس می‌کنید، تمرکز کنید و پس از آن بر آرامشی که آب گرم به ماهیچه‌های شما داده است تمرکز کنید؛ با این کار استرس شما کاهش پیدا می‌کند و به آرامش می‌رسید.
مراقبه فواید بسیار زیادی بر جسم و به ویژه روح و روان افراد دارد. با انجام دادن روزانه ده دقیقه مراقبه می‌توانیم شاهد اثرات چشمگیر آن باشیم.
مراقبه تأثیر بسیار چشمگیری بر افزایش میزان ترشح دوپامین در بدن دارد. دوپامین یک هورمون یا پیام‌رسان در مغز است که اثرات قابل توجهی بر بدن دارد. افزایش میزان ترشح دوپامین در مغز به میزان قابل توجهی بر افزایش انگیزه، تقویت حافظه، تقویت تمرکز و … دارد. از طرفی دوپامین به هورمون و محرک احساس رضایت، لذت و شادی معروف است که باعث ایجاد حس سرخوشی و شادی در فرد می‌شود.
استرس، واکنش ناخودآگاه بدن در برخورد با موقعیت‌های گوناگون است. با تمرین مراقبه، تسلط بر خودآگاه و تسلط بر تنفس خود، می‌توانیم تا حد بسیار زیادی استرس را کاهش دهیم. در واقع باید بدانید که استرس در هیچ فردی هیچگاه به صفر نمی‌رسد و مقدار اندک آن برای فرد حیاتی است. استرس باعث افزایش میزان ترشح هورمون استرس، کورتیزول، می‌شود. که اثراتی فیزیولوژیک بر بدن دارد از قبیل: اختلال خواب، افسردگی و اضطراب، افزایش فشارخون و… .
برای اینکه ترس، استرس، اضطراب و آشوبِ درونی را از روتین روزمره‌تان کنار بگذارید و بجای آنها وضعیت هیجانی‌تان را آزادانه انتخاب کنید و احساس خوشبختی، خلاقیت و آرامش‌تان را به حداکثر برسانید، "دکتر داسون چرچ" در "دوره‌ی مغز عارف" (کلیک کنید)، ساده‌ترین و سریع‌ترین راه برای تحقق این انقلابِ درونی را در اختیار شما قرار می‌دهد تا آرامش و شادی برای‌تان مانند نفس کشیدن راحت و آسان شود.
در واقع مراقبه یعنی در لحظه بودن و تسلط بر خود. مراقبه به معنای خودآگاه بودن نسبت به آنچه که در درون و برون بدن ما در حال رخداد است، می‌باشد. بسیاری از اعمال و رفتار ما تحت تسلط ناخودآگاه ماست. خودآگاهی به میزان بسیار زیادی در بهبود و رشد توسعه فردی ما دارد. زیرا تمام افکار و کارهای ما آگاهانه و با فکر قبلی انجام می‌شود.
یکی از بزرگترین مشکلات در قرن حاضر و عصر کنونی، توجه است. افراد، رسانه‌ها، اپلیکیشن‌ها و برنامه‌های بسیار زیادی وجود دارند، که در واقع هدف اصلیشان، نشانه گرفتن توجه و تمرکز ماست. یکی از بزرگترین مشکلات در یادگیری و مطالعه، نبود تمرکز است. اینکه توجه ما به توجه‌مان نیست و دائما حواسمان پرت است. از آنجایی که ذهن ما به گونه‌ای تعبیه شده که در هر لحظه فقط توانایی تمرکز و تسلط روی یک کار دارد، این ذهن مشغولی‌ها و عدم توجه سبب می‌شود که یادگیری ما مختل شود.
مراقبه به مقدار قابل توجه‌ای سبب بهبود و افزایش تمرکز می‌شود، که تأثیر بسزایی به میزان یادگیری دارد. پس افرادی که مطالعه و یادگیری را اولویت زندگی و کارشان می‌دانند یا دانش‌آموزان و دانشجویان که محوریت اصلیشان آموزش و یادگیری است باید سعی کنند مراقبه را جزئی از روتین روزانه خود قرار دهند.
زمانی که میزان ترشح دوپامین در مغز افزایش پیدا کند، احساس سرخوشی و شادابی بوجود آمده در فرد، منجر می‌شود فرد ذهن بازتری برای به حافظه سپردن اطلاعات داشته باشد. هر چند که افزایش تمرکز هم در روند تقویت حافظه بی‌تأثیر نیست.
مراقبه سبب می‌شود تا انسان دید بازتر و مثبت‌تری نسبت به خود و محیط پیرامون داشته باشد. کمک می‌کند به اینکه فرد بتواند نیمه پر لیوان را ببیند. به جای ناامیدی و احساس حقارت کردن، از هر دم و بازدم خود لذت ببرد و همین که نعمت وجود به او داده شده شکرگزار باشد. مثبت‌اندیشی به فرد کمک می‌کند که احساس بهتری داشته باشد و این حس خوب سبب یادگیری هر چه بهتر و بیشتر فرد می‌شود.
معمولاً مراقبه به همراه شکرگزاری (کلیک کنید)، انجام می‌گیرد. مراقبه به معنی سپاسگزاری از نیروی برتر یا خداوند متعال است که نعمت وجود را به ما عطا کرده است. سپاسگزاری یک حس مطلوب در ما ایجاد می‌کند و ما را از اندوه، ناراحتی، افسردگی و تمام احساسات بد دور می‌کند. فردی که حس خوب دارد و با حسی مطلوب به سراغ یادگیری و مطالعه می‌رود، مطمئناً یادگیری چند برابری نسبت به فردی دارد که افسرده و نگران و ناامید نسبت به آینده است.
موارد بالا فقط بخش بسیار بسیار کوچکی از تأثیرات مراقبه در زندگی افراد و بالاخص یادگیری هر چه بهتر است. یادگیری افراد به مقدار بسیار قابل ملاحظه‌ای وابسته به شادابی و سرحال بودن آنها دارد. در وهله اول یادگیری، یک ذهن باز و شاداب و سرزنده است که حس یادگیری و مطالعه را در فرد زنده می‌کند.
وقتی فرد بتواند خودآگاهی داشته باشد، استرس و اضطراب را از خود دور کند، ذهن و حافظه خود را تقویت کند، تمرکزش را بهبود بخشد، مثبت فکر کند و با فرکانس بالا به سوی یادگیری برود، مطمئناً یادگیری بهتر و مطلوب‌تری دارد. پس اگر اختلال در یادگیری دارید، روزانه و به طور منظم مدیتیشن و مراقبه انجام دهید.
اگر این مقاله برای شما کاربردی و مفید واقع شده است، نظرات و تجربیات خود را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید و سفیر حال خوب دیگران باشید.
آیا با خواندن مقاله بالا انگیزه کافی برای ایجاد یک معجزه در زندگی‌تان و انجام مراقبه پیدا کرده‌اید؟
برای ثبت نظرات خود، به پایین صفحه مراجعه فرمایید.
تقویت حافظه به کمک مراقبه!
آیا در تمرکز و به خاطر سپردن امور کاری و زندگی شخصی‌تان، به سختی می‌افتید؟
تا به حال به دنبال راهی برای بهبود تمرکز و قدرت حافظه خود بوده‌اید؟
آیا مراقبه جزء روتین زندگی‌تان می‌باشد؟
تقویت حافظه و افزایش میزان تمرکز حواس تقریباً کار ساده‌ای نیست. زیرا ذهن و خیال مدام در حال پرواز و سیر در موضوعات مختلف است. وقتی ذهن و حواس پرواز می‌کند، تقریباً نشاندن آن در یکجا کار راحتی نیست. مراقبه حالتی است که می‌تواند به تقویت حافظه و تمرکز حواس کمک زیادی کند. در ادامه به تأثیر مراقبه بر حافظه خواهیم پرداخت.
وقتی ذهن و حواس شما بر روی یک موضوع ناخوشایند باشد، تغییر آن کار دشواری است. برای مثال وقتی با کسی بر روی یک موضوع بحث و جدل می‌کنید، تا روزها این موضوع ذهن شما را درگیر می‌کند. به طوری که تمرکز حواستان را می‌گیرد. اگر چه از فکر کردن به این موضوعات خوشتان نمی‌آید، اما نمی‌توانید حواستان را هم به سمت موضوعات خوب و دوست داشتنی ببرید.
اما مراقبه (کلیک کنید)، می‌تواند در این مواقع حواس شما را به سمت درون متمرکز کند. در عین حال ذهن شما بر روی موضوعات کاربردی و تأثیرگذار متمرکز می‌شود. محققان زیادی بر این نظر هستند که مراقبه تأثیر اعجاب‌انگیزی بر روی حافظه و تمرکز حواس دارد. زیرا قادر است ساختار فیزیکی مغز را به شیوه‌های مثبت تغییر دهد.
میزان تأثیر مراقبه بر حافظه آنقدر زیاد است،
که حتی برخی از آن به عنوان داروی تقویت حافظه نام می‌برند.
مراقبه هیچ تأثیر منفی بر روی روحیات و شخصیت ندارد. اگر در طی روز به مدت 20 دقیقه مراقبه انجام دهید، به مرور زمان باعث تقویت حافظه شما می‌شود. از نظر علمی ثابت شده است که مراقبه تمرکز و حافظه را افزایش می‌دهد. برای کمک به حافظه‌ی خود، نیازی به استفاده از یک مراقبه خاص ندارید. استفاده از هر نوع مراقبه، مانند مراقبه‌ی ذهن‌آگاهی، به شما می‌آموزد که ذهن خود را متمرکز کنید. وقتی بتوانید بهتر تمرکز کنید، بهتر می‌توانید مفاهیم را در حافظه‌ی کوتاه مدت خود تثبیت کنید. بنابراین، انجام مراقبه می‌تواند به شما در تقویت حافظه‌ی کوتاه مدت کمک کند.
در یکی از بیمارستان‌های روانی در ماساچوست در ایالت بوستون آمریکا در سال 2010 یک تحقیق انجام شد. نتیجه این تحقیقات نشان می‌داد که مراقبه می‌تواند باعث افزایش ضخامت غشاء مغزی شود. در عین حال قطر رگ‌های مغز را بیشتر می‌کند. با این روند میزان جریان خون در قشر پیشانی مغز بیشتر می‌شود. این قسمت که مسئولیت ذخیره و بازیابی اطلاعات را برعهده دارد، با افزایش جریان خون، قدرت بیشتری پیدا می‌کند. مراقبه می‌تواند حجم غشای مغز را ضخیم‌تر و بزرگ‌تر کند. تحقیقات زیادی نشان می‌دهد که غشاء مغزی در زبان‌شناسان، ورزشکاران و موسیقی‌دان‌ها ضخامت بیشتری نسبت به افراد عادی دارد.
مراقبه همان ورزش تأثیرگذار برای غشاء مغز باشد.
مراقبه یا مدیتیشن فعالیتی است که در آن از تکنیک‌های خاصی مانند ذهن‌آگاهی برای آموزش و تربیت توجه و هشیاری استفاده می‌شود و ماحصل آن رسیدن به یک حالت ذهنی و عاطفی آرام و پایدار است. برای شروع می‌توانید از دوره‌ی پیشرفته‌ی "دانداپانی" (کلیک کنید)، که در سایت رویال‌مایند قرار دارد، استفاده کنید.
برای تقویت مغز از طریق مراقبه لازم نیست که مانند یک راهب در کوهستان زندگی کنید. تحقیقات علمی ثابت کرده‌اند که مراقبه آگاهانه یا مراقبه درون‌بینی، در افزایش ضخامت مغز و تقویت تمرکز موثر است. شارون بگلی در کتاب خود با نام مغز خود را تربیت کنید، مغز خود را تغییر دهید، می‌گوید: “آن گونه که از تحقیقات انجام شده بر روی راهب‌های بودایی دریافتیم، یکی از مؤلفه‌های مهم در تغییر مغز، فعال کردن قدرت ذهن و به ویژه توجه متمرکز است، که همان تمرین آگاهی بودایی‌هاست، تکنیکی که در دنیای غرب متداول شده و در دسترس همگان قرار دارد”.
تحقیقات بسیاری نشان می‌دهند که انجام مراقبه آگاهانه به مدت 20 دقیقه یا بیشتر در طول روز به بهبود تمرکز و دقت فرد کمک شایانی می‌نماید. تمرکز بر روی تنفس یا همان مراقبه آگاهانه، یکی از آسان‌ترین روش‌های مراقبه است. می‌توانید این کار را با ده دقیقه مراقبه در صبح و ده دقیقه پیش از خواب شروع کنید. هر بار که تمرکز خود را از دست می‌دهید، مجدداً بر روی تنفس خود تمرکز کنید و با این عمل، باعث ایجاد تمرکز و عمیق شدن آن شوید، دقیقاً همانگونه که ماهیچه‌ها با بلند کردن مکرر وزنه رشد کرده و تقویت می‌شوند.
توجه متمرکز که با انجام مراقبه فعال می‌شود، کاربردهای عملی فراوانی دارد. چه کسی مشتاق تمرکز بدون وقفه در هنگام کار کردن نیست؟ یا حتی در مدرسه؟ بدون شک بسیاری از افراد از یافتن یک داروی تقویت حافظه و تمرکز حواس استقبال شایانی می‌کنند.
این مسئله توسط یک تحقیق علمی در دانشگاه واشنگتن به آزمایش گذاشته شد. شرکت‌کنندگان در این تحقیق در شرایط پر استرس موظف به انجام چند وظیفه به صورت همزمان شدند و باید مکرراً به تلفن پاسخ داده، ایمیل چک کرده، تقویم‌هایشان را بروزرسانی کرده و پیامک ارسال می‌کردند. آن دسته از شرکت کنندگان که به صورت منظم مراقبه کرده بودند، عملکرد بسیار بهتری در تمرکز کردن و ادامه کار از خود نشان دادند.
این کشفیات درباره ارتباط میان مراقبه، حافظه و تمرکز بسیار مهیج هستند و اثبات کرده‌اند که واقعاً می‌توان مغز را تغییر داده و تمرکز و قدرت آن را بیشتر نمود. وقتی یک مهارت جدید یاد می‌گیرید، اطلاعاتی را حفظ کرده یا عادت جدیدی را به زندگی خود اضافه می‌کنید، ارتباطات موجود در مغزتان تغییر می‌کنند. البته این تغییرات یک شبه انجام نمی‌پذیرند و باید به صورت مداوم و منظم بر روی آن کار کنید.
پیشنهاد ما برای شما: دوره پیشرفته‌ی دیسپنزا (کلیک کنید)، ترکیبی است از جدیدترین اطلاعات علمی، بررسی‌های موردی و مراقبه‌های پیشرفتهای که می توانید برای غلبه کردن بر چالش‌های مختلف در جنبه‌های گوناگون زندگی از آنها بهره بگیرید. دکتر جو دیسپنزا به شما یاد می‌دهد که میدان کوانتوم، میدانی نامرئی از جنس نور، اطلاعات و فرکانس است که در ورای مکان و زمان وجود دارد. شما خواهید آموخت انرژی خود را تغییر دهید و آن را با امکانی که از قبل در میدان کوانتوم وجود دارد، هم‌ارتعاش کرده و آینده‌ی مورد نظرتان را جذب کنید.
از امروز شروع کنید: ممکن است تعجب کنید که برای دیدن تأثیرات مراقبه نیازی نیست آن را برای مدت طولانی انجام دهید. یک مطالعه‌ی علمی نحوه‌ی واکنش گروهی از دانشجویان به مراقبه را بررسی کرد. تنها با دو هفته انجام مراقبه (10 دقیقه در روز، به علاوه‌ی 4 کلاس 45 دقیقه‌ای در هفته)، نمرات GRE دانشجویان به طور قابل توجهی بالاتر رفت. ( GRE آزمون استانداردی است که دانشجویان برای ورود به مقطع کارشناسی ارشد در آن شرکت می‌کنند). در واقع، برخی از مطالعات نشان می‌دهند که، تنها چهار روز مراقبه می‌تواند دامنه‌ی توجه و حافظه‌ی شما را بهبود بخشد.
بیشتر مراقبه کنید: خوب است که هر روز مراقبه کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا حافظه‌ی خود را بالا ببرید. در واقع، بهتر است آن را در طول روز پخش کنید، مانند مراقبه به مدت 10 دقیقه در صبح، 10 دقیقه ظهر و 10 دقیقه عصر. اما اگر متوجه شدید که نمی‌توانید هر روز تمرین کنید، آن را تا جایی که می‌توانید انجام دهید.
ذهن آگاهی را درون خودتان پرورش دهید: ذهن‌آگاهی بخشی از مراقبه است، اما همچنین چیزی است که می‌توانید در زندگی روزمره‌ی خود بگنجانید. ذهن‌آگاهی، در ابتدایی‌ترین حالت، فقط به معنای توجه است. به عبارت دیگر به جای آن که اجازه دهید ذهنتان در جای دیگری بچرخد، خود را در لحظه قرار دهید.
به عنوان مثال، هنگامی که زیر دوش هستید، از فکر کردن به روز آینده خودداری کنید. در عوض، روی احساس دوش گرفتن تمرکز کنید. گرمای آب را روی پوست خود احساس کنید، صابون چه حسی به بدن‌تان می‌دهد. به بوی مطبوع صابون یا شامپوی خود توجه کنید. به خودتان اجازه دهید واقعاً هر احساسی را حس کنید.
می‌توانید این تکنیک را در هر جایی تمرین کنید. به عنوان مثال، زمانی که در حال ظرف شستن هستید، لحظه‌ای را صرف تمرکز بر کاری کنید که انجام می‌دهید. اجازه دهید آب گرم را روی پوست‌تان و وزن یک بشقاب در دستان‌تان احساس کنید. تمام توجه خود را به تمیز کردن بشقاب معطوف کنید و مطمئن شوید که بدون لک است.
خود را به تدریج بالا بکشید: ممکن است بخواهید هر روز با یک مراقبه یک ساعته شروع کنید. اما بسیاری از افرادی که قبلاً مراقبه نکرده‌اند، نمی‌توانند این نوع تمرین را ادامه دهند. بهتر است از کم شروع کنید و به تدریج زمان را بیشتر کنید. می‌توانید با سه دقیقه در روز شروع کنید.
مکانی را برای مراقبه انتخاب کنید: در واقع شما می‌توانید در هر جایی مراقبه کنید، اما خوب است مکانی را انتخاب کنید که حواستان پرت نشود، به ویژه زمانی که برای اولین بار شروع به کار می‌کنید. تلويزيون را خاموش كنيد و از حواس‌پرتي دور بمانید. حتی می‌توانید یک مرکز مراقبه‌ی کوچک در گوشهای از خانه‌ی خود با یک شمع و چیزی که دوست دارید، روی آن تمرکز کنید راه بیاندازید.
صاف بنشینید: می‌توانید روی صندلی یا روی زمین بنشینید. این به شما بستگی دارد. با این حال، مطمئن شوید که نسبتاً راحت هستید. به عنوان مثال، شما نمی‌خواهید فشار زیادی روی یک قسمت از بدن‌تان وارد شود. سعی کنید صاف بنشینید، البته نه آنقدر که احساس فشار کنید.
مستقر شوید: چند دقیقه زمان صرف کنید که خود را به وضعیت ذهنی مناسب برسانید. اگر دوست داشتید روی شمع تمرکز کنید. لازم نیست کاملاً متمرکز باشید، اما همینکه که احساس کردید ذهنتان منحرف شده است، آن را متمرکز کنید و به لحظه برگردانید.
روی تنفس‌تان خود تمرکز کنید: هنگامی که خود را در موقعیت قرار دادید، سعی کنید فقط به تنفس‌تان توجه کنید. روی ورود و خروج آن تمرکز کنید. مجبور نیستید آن را تغییر دهید. بلکه فقط توجه خود را روی آن نگه دارید، و تمام وجودتان را بر روی دم و بازدم متمرکز کنید. همینکه ذهنتان منحرف شد، آن را به تنفس‌تان بازگردانید.
به بازگرداندن خود ادامه دهید: هر چه بیشتر بنشینید، احتمال اینکه ذهنتان منحرف شود، بیشتر می‌شود. اشکالی ندارد. در واقع این طبیعی است. نکته‌ی مهم این است که بپذیرید که ذهنتان منحرف شده و به تمرکز خود برگردید. سعی کنید وقتی ذهنتان منحرف است به آن برچسب بزنید، مثلاً بگویید «داری فکر می‌کنی»، و سپس دوباره تمرکزتان را روی تنفس‌تان بگذارید.
نفس عمیق بکشید: یک راه ساده برای شروع مراقبه این است که نفس عمیق بکشید. با قرار دادن یک دست روی سینه و یک دست روی شکم شروع کنید. هنگامی که نفس می‌کشید، باید متوجه شوید که شکم‌تان بیشتر از قفسه سینه‌تان منبسط می‌شود، زیرا سعی می‌کنید تا حد امکان عمیق نفس بکشید. خوب است چشمان‌تان را ببندید. به آرامی از طریق بینی نفس بکشید. نفس را تا شماره هفت نگه دارید، سپس اجازه دهید به آرامی از دهان بیرون بیاید و تا شماره هشت (در دل‌تان بشمارید) خارج شود. سعی کنید هر بار که این تمرین را انجام می‌دهید، پنج نفس عمیق بکشید. مطمئن شوید که هوا را کاملاً بیرون می‌دهید.
در کلاس شرکت کنید: البته کلاس برای همه مناسب نیست، اما می‌تواند برای شروع خوب باشد و تبدیل آن به یک تمرین روزمره را برای شما آسان‌تر کند. بعلاوه، اگر نمی‌دانید از کجا شروع کنید، کلاس به شما کمک می‌کند تا یک نقطه‌ی شروع خوب پیدا کنید. به دنبال مراکز مراقبه در منطقه‌ی زندگی خود باشید. برخی از مراکز یوگا کلاس‌های مراقبه نیز برگزار می‌کنند. همچنین ممکن است کلاس‌های مراقبه را از طریق کتابخانه یا پارک‌های محلی و بخش تفریحی خود پیدا کنید.
از حواس‌پرتی نترسید: همه هنگام مراقبه حواس‌شان پرت می‌شود. وقتی برای اولین بار شروع به کار می‌کنید، ممکن است شما را مضطرب یا عصبانی کند. با این حال، به جای عصبانی شدن، فقط سعی کنید از زمانی که افکارتان در حال منحرف شدن هستند، آگاه شوید و آنها را به مراقبه برگردانید.
بدانید که حتی کمی مراقبه می‌تواند مفید باشد: یعنی ممکن است فکر کنید که باید هر روز در زمان خاصی مراقبه کنید، تا مفید باشد. اما اگر به این فکر بیفتید، ممکن است به دلیل اینکه چند روز را از دست داده‌اید، تسلیم شوید. به خاطر داشته باشید که حتی کمی مراقبه می‌تواند به بهبود حافظه‌تان کمک کند. بنابراین، سعی کنید تا هر وقت می‌توانید مراقبه کنید، حتی اگر هر روز زمانی برای انجام آن پیدا نمی‌کنید.
مراقبه‌ی هدایت شده را امتحان کنید: اگر نمی‌خواهید در کلاس شرکت کنید، باز هم می‌توانید از دانش دیگران بهره‌مند شوید. سعی کنید یک مراقبه‌ی هدایت شده انجام دهید. می‌توانید برنامه‌های آنلاین بسیاری را پیدا کنید یا برنامه‌های رایگان را دانلود کنید. فردی که در سمت دیگر قرار دارد، شما را از طریق یک فرآیند مراقبه راهنمایی می‌کند و به شما کمک می‌کند تا نحوه‌ی انجام آن را بیاموزید.
تنوع ایجاد کنید: لازم نیست همیشه به یک شکل مراقبه کنید. به عنوان مثال، برخی افراد مراقبه پیاده‌روی را مفید می‌دانند. ده دقیقه پیاده‌روی کنید و یکی یکی روی احساسات مختلف تمرکز کنید. با احساس راه رفتن شروع کنید، و واقعاً بر روی احساس حرکات بدن‌تان تمرکز کنید. به سمت احساس نفس کشیدن بروید. پس از آن، روی احساس هوا روی پوست خود تمرکز کنید، سپس سعی کنید فقط به آنچه می بینید و بعد فقط به آنچه می‌شنوید، فکر کنید.
پیشنهاد ما برای شما: دانشمندان معتقدند که مراقبه بهترین تمرین برای رشد شخصی و افزایش عملکرد خود می‌باشد. برای اینکه بتوانید خودتان را متحول کنید و پیشرفتهای هیجانی، فکری و حتی معنوی در خود مشاهده کنید، و در عین حال از تمام مزایای مراقبه نیز بهرمند شوید، توصیه ما به شما "دوره‌ی 6 فاز مراقبه" اثر "ویشن لاکیانی" (کلیک کنید)، می‌باشد که توسط مجموعه‌ی رویال‌مایند ترجمه و تهیه شده و در اختیار شما قرار داده شده است.
در یکی از حالت‌های مراقبه برای تأثیر بر تقویت حافظه، ابتدا دست‌ها را محکم در بالای سر نگه‌دارید. سپس 20 نفس عمیق بکشید. به این صورت که هوا را با بینی به داخل ریه بکشید و با دهان بازدم را به بیرون بدهید. حالا تمام حواس خود را روی نگه داشتن دست‌ها و تنفس قرار دهید. این تمرین ساده را در طی روز 10 دقیقه انجام دهید.
یکی دیگر از تکنیک‌های مراقبه، تمرکز بر روی یک موضوع خاص مثل ابر، آسمان، طبیعت، درخت و … است. توجه شما به این موضوعات باید به گونه‌ای باشد که تمام تمرکز و دقت شما را دربر بگیرد. برای مثال به یک آکواریوم نگاه کنید. ماهی‌هایی که در حال حرکت هستند، می‌توانند به شما آرامش خاصی را بدهند.
یکی دیگر از تکنیک های تقویت حافظه با مراقبه گوش دادن به موسیقی است. البته باید موسیقی‌های باب میل خود را گوش دهید. حتی می‌توانید زمان گوش دادن به موسیقی یک قلم و کاغذ بردارید و افکاری را که در ذهنتان می‌آید، بر روی کاغذ بنویسید. ذهن زمان گوش دادن به موسیقی خاطرات زیادی را بازیابی می‌کند. حتی موسیقی‌های بی‌کلام هم مفیدند. زیرا در این زمان مغز به دنبال پیدا کردن کلمات در بین نت‌های موسیقی است. شما به جای فکر کردن به مشکلات و دغدغه‌های زندگی می‌توانید این روش را در طی روز چندین مرتبه تکرار کنید.
برای دریافت نتیجه ازتأثیر مراقبه بر حافظه، می‌توانید از حس بویایی کمک بگیرید. عطرها همیشه یادآور خاطرات خوب و بد هستند. البته فقط عطر نیست که می‌تواند خاطرات را تداعی کند. بلکه هر چیز بو داری می‌تواند خاطرات خوب و موضوعات مثبت را در ذهن تداعی کند. برای مثال اگر از قهوه خاطرات خوبی دارید، می‌توانید برای یک دقیقه فقط آن را بو کنید. یادآوری خاطرات و موضوعات خوب می‌تواند باعث تمرکز حواس و تقویت حافظه شود. همچنین در درمان استرس هم مؤثر است.
یکی دیگر از تکنیک‌های مراقبه برای تقویت حافظه، تمرکز بر روی صدای تنفس است. برای این کار یک تکه پنبه را در گوشهای خود فرو کنید. سپس چشمان خود را ببندید. در این حالت می‌توانید تعداد نفس‌های خود را به راحتی بشمرید. 5 دقیقه به همین حالت بمانید. گوش دادن به نفس از درون شما را به دنیای دیگری می‌برد.
ابتدا دست‌های خود را محکم نگه دارید؛ نفس عمیق بکشید، تا ۲۰ بشمارید و سپس آنها را باز کنید. از تمام تمرکز خود برای پیدا کردن احساس آرامش استفاده کنید. اگر این کار را چند بار پشت سر هم انجام دهید، در انجام کارهای خود تمرکز بیشتری پیدا می‌کنید و احساس آرامش می‌کنید. این تمرین بسیار ساده است و در هر زمان و هر مکان می‌توان از آن استفاده کرد.
می‌توانید یک تکه یخ، کمی شکلات، نعنا و… را در دهان خود بگذارید و بر حسی که در شما ایجاد می‌کند، تمرکز کنید. برای مثال زمانی که آن را می‌جوید یا می‌بلعید، چه حسی دارید؟ می‌توانید این کار را در وعده‌های غذایی خود تکرار کنید. بهتر است به جای اینکه غذای خود را مقابل تلویزیون میل کنید یا با دیگران حرف بزنید، در محلی ساکت نشسته و با تمرکز بر هر لقمه، به آرامی غذای خود را میل کنید. استفاده از این روش علاوه بر ایجاد تمرکز، باعث کاهش استرس و لاغری نیز می‌شود.
بهتر است کمی تنها باشید و در طبیعت قدم بزنید. همزمان می‌توانید به یک موسیقی ملایم نیز گوش کنید. ابتدا به آرامی قدم بردارید و به پاهای خود نگاه کنید تا هر قدم خود را ببینید. سعی کنید تمام سطوحی را که روی آن قدم می‌زنید، حس کنید تا با این کار به آرامش برسید.
حمام کردن یکی از راه‌های آرامش‌بخش است. می‌توانید وان خود را از آب گرم پر کنید و به آن روغن یا حباب‌های معطر اضافه کنید؛ چراغ‌ها را خاموش کنید و چند شمع روشن کنید. چند دقیقه بر بوهایی که حس می‌کنید، تمرکز کنید و پس از آن بر آرامشی که آب گرم به ماهیچه‌های شما داده است تمرکز کنید؛ با این کار استرس شما کاهش پیدا می‌کند و به آرامش می‌رسید.
مراقبه فواید بسیار زیادی بر جسم و به ویژه روح و روان افراد دارد. با انجام دادن روزانه ده دقیقه مراقبه می‌توانیم شاهد اثرات چشمگیر آن باشیم.
مراقبه تأثیر بسیار چشمگیری بر افزایش میزان ترشح دوپامین در بدن دارد. دوپامین یک هورمون یا پیام‌رسان در مغز است که اثرات قابل توجهی بر بدن دارد. افزایش میزان ترشح دوپامین در مغز به میزان قابل توجهی بر افزایش انگیزه، تقویت حافظه، تقویت تمرکز و … دارد. از طرفی دوپامین به هورمون و محرک احساس رضایت، لذت و شادی معروف است که باعث ایجاد حس سرخوشی و شادی در فرد می‌شود.
استرس، واکنش ناخودآگاه بدن در برخورد با موقعیت‌های گوناگون است. با تمرین مراقبه، تسلط بر خودآگاه و تسلط بر تنفس خود، می‌توانیم تا حد بسیار زیادی استرس را کاهش دهیم. در واقع باید بدانید که استرس در هیچ فردی هیچگاه به صفر نمی‌رسد و مقدار اندک آن برای فرد حیاتی است. استرس باعث افزایش میزان ترشح هورمون استرس، کورتیزول، می‌شود. که اثراتی فیزیولوژیک بر بدن دارد از قبیل: اختلال خواب، افسردگی و اضطراب، افزایش فشارخون و… .
برای اینکه ترس، استرس، اضطراب و آشوبِ درونی را از روتین روزمره‌تان کنار بگذارید و بجای آنها وضعیت هیجانی‌تان را آزادانه انتخاب کنید و احساس خوشبختی، خلاقیت و آرامش‌تان را به حداکثر برسانید، "دکتر داسون چرچ" در "دوره‌ی مغز عارف" (کلیک کنید)، ساده‌ترین و سریع‌ترین راه برای تحقق این انقلابِ درونی را در اختیار شما قرار می‌دهد تا آرامش و شادی برای‌تان مانند نفس کشیدن راحت و آسان شود.
در واقع مراقبه یعنی در لحظه بودن و تسلط بر خود. مراقبه به معنای خودآگاه بودن نسبت به آنچه که در درون و برون بدن ما در حال رخداد است، می‌باشد. بسیاری از اعمال و رفتار ما تحت تسلط ناخودآگاه ماست. خودآگاهی به میزان بسیار زیادی در بهبود و رشد توسعه فردی ما دارد. زیرا تمام افکار و کارهای ما آگاهانه و با فکر قبلی انجام می‌شود.
یکی از بزرگترین مشکلات در قرن حاضر و عصر کنونی، توجه است. افراد، رسانه‌ها، اپلیکیشن‌ها و برنامه‌های بسیار زیادی وجود دارند، که در واقع هدف اصلیشان، نشانه گرفتن توجه و تمرکز ماست. یکی از بزرگترین مشکلات در یادگیری و مطالعه، نبود تمرکز است. اینکه توجه ما به توجه‌مان نیست و دائما حواسمان پرت است. از آنجایی که ذهن ما به گونه‌ای تعبیه شده که در هر لحظه فقط توانایی تمرکز و تسلط روی یک کار دارد، این ذهن مشغولی‌ها و عدم توجه سبب می‌شود که یادگیری ما مختل شود.
مراقبه به مقدار قابل توجه‌ای سبب بهبود و افزایش تمرکز می‌شود، که تأثیر بسزایی به میزان یادگیری دارد. پس افرادی که مطالعه و یادگیری را اولویت زندگی و کارشان می‌دانند یا دانش‌آموزان و دانشجویان که محوریت اصلیشان آموزش و یادگیری است باید سعی کنند مراقبه را جزئی از روتین روزانه خود قرار دهند.
زمانی که میزان ترشح دوپامین در مغز افزایش پیدا کند، احساس سرخوشی و شادابی بوجود آمده در فرد، منجر می‌شود فرد ذهن بازتری برای به حافظه سپردن اطلاعات داشته باشد. هر چند که افزایش تمرکز هم در روند تقویت حافظه بی‌تأثیر نیست.
مراقبه سبب می‌شود تا انسان دید بازتر و مثبت‌تری نسبت به خود و محیط پیرامون داشته باشد. کمک می‌کند به اینکه فرد بتواند نیمه پر لیوان را ببیند. به جای ناامیدی و احساس حقارت کردن، از هر دم و بازدم خود لذت ببرد و همین که نعمت وجود به او داده شده شکرگزار باشد. مثبت‌اندیشی به فرد کمک می‌کند که احساس بهتری داشته باشد و این حس خوب سبب یادگیری هر چه بهتر و بیشتر فرد می‌شود.
معمولاً مراقبه به همراه شکرگزاری (کلیک کنید)، انجام می‌گیرد. مراقبه به معنی سپاسگزاری از نیروی برتر یا خداوند متعال است که نعمت وجود را به ما عطا کرده است. سپاسگزاری یک حس مطلوب در ما ایجاد می‌کند و ما را از اندوه، ناراحتی، افسردگی و تمام احساسات بد دور می‌کند. فردی که حس خوب دارد و با حسی مطلوب به سراغ یادگیری و مطالعه می‌رود، مطمئناً یادگیری چند برابری نسبت به فردی دارد که افسرده و نگران و ناامید نسبت به آینده است.
موارد بالا فقط بخش بسیار بسیار کوچکی از تأثیرات مراقبه در زندگی افراد و بالاخص یادگیری هر چه بهتر است. یادگیری افراد به مقدار بسیار قابل ملاحظه‌ای وابسته به شادابی و سرحال بودن آنها دارد. در وهله اول یادگیری، یک ذهن باز و شاداب و سرزنده است که حس یادگیری و مطالعه را در فرد زنده می‌کند.
وقتی فرد بتواند خودآگاهی داشته باشد، استرس و اضطراب را از خود دور کند، ذهن و حافظه خود را تقویت کند، تمرکزش را بهبود بخشد، مثبت فکر کند و با فرکانس بالا به سوی یادگیری برود، مطمئناً یادگیری بهتر و مطلوب‌تری دارد. پس اگر اختلال در یادگیری دارید، روزانه و به طور منظم مدیتیشن و مراقبه انجام دهید.
اگر این مقاله برای شما کاربردی و مفید واقع شده است، نظرات و تجربیات خود را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید و سفیر حال خوب دیگران باشید.
آیا با خواندن مقاله بالا انگیزه کافی برای ایجاد یک معجزه در زندگی‌تان و انجام مراقبه پیدا کرده‌اید؟
برای ثبت نظرات خود، به پایین صفحه مراجعه فرمایید.
